خانم در چه مواردی مجاز به عدم تمکین است؟

۲۶ آذر, ۱۴۰۱ 0 مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
زن-در-چه-مواردی-میتواند-تمکین-نکند
۴/۵ - (۴ امتیاز)

مطابق قوانین ایران مدیریت و ریاست خانواده بر عهده ی آقا می باشد و خانم ملزم به پیروی از دستورات شوهر خود است، به این اطاعت اصطلاحا تمکین می گویند. در موارد خاصی قانون گذار با توجه به شرایط خاصی که بین زن و شوهر وجود دارد، عدم اطاعت خانم را مجاز دانسته است، که به آن عدم تمکین می گویند. حال در این مطلب ابتدا می خواهیم به توضیح مختصر تمکین بپردازیم و سپس موارد مجاز عدم تمکین را بیان کنیم.


مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی
 9  وکیل آنلاین

تمکین

از لحظه ای که عقد ازدواج صورت می گیرد، خانم و آقا در مقابل همدیگر وظایفی پیدا می کنند که هرکدام ملزم به انجام وظایف خود هستند. تمکین وظیفه ی خانم است به معنای اطاعت کردن از شوهر و در مقابل آن مستحق دریافت نفقه می گردد. حال اگر خانمی از همسر خود تمکین نکند مطابق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی، مستخق دریافت نفقه نمی باشد. اصطلاحا به زنی که تمکین نکند، ناشزه می گویند.

تمکین دو نوع است:

  • تمکین خاص یعنی انجام وظایف زناشویی خانم بطور خاص (رابطه جنسی معقول) در مقابل همسر.
  •  تمکین عام یعنی خانم بطور کلی در انجام مسائل زندگی مشترکشان از همسرش پیروی کند.

عدم تمکین

همانطور که گفته شد، اگر خانم از همسرش تمکین نکند، مستحق دریافت نفقه نخواهد بود و همسرش می تواند این موضوع را از طریق قانونی پیگیری کرده و برای خانم حکم الزام به تمکین بگیرد. قانون گذار در مواردی اجازه ی عدم تمکین را به خانم داده است. در این موارد مقرر قانونی اگر خانم از شوهرش تمکین نکند، همچنان مستحق دریافت نفقه خواهد بود. در زیر به مواردی که خانم مجاز به عدم تمکین می باشد ذکر شده است.

خانم در چه شرایطی میتواند تمکین نکند ؟

ابتلاء مرد به بیماری جنسی و مقاربتی:

اگر شوهر مبتلا به بیماری مقاربتی شده باشد که در صورت برقراری رابطه ی جنسی، امکان انتقال آن بیماری به خانم باشد، خانم می توان از برقراری رابطه ی جنسی تا آن حدی که موجب ابتلای او به بیماری شود، خودداری کند. این مسئله در ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی به شرح زیر آمده است:

هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی گردد زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید و امتناع به علت ‌مزبور مانع حق نفقه نخواهد بود.

ماده ی فوق منحصر در موضوع تمکین خاص است. بنابراین در صورت وجود بیماری مقاربتی، خانم تنها مجاز به عدم تمکین در روابط جنسی است ولی در سایر موارد باید تمکین نماید. اگر مرد در اینجا از پرداخت نفقه امتناع کند، محکوم به مجازات خواهد شد.

بیماری خانم:

گاهی اوقات خانم مبتلا به بیماری است که نمی توان با رابطه ی جنسی برقرار نمود، در این موارد خانم مجاز به عدم تمکین است. این بیماری توسط پزشک تشخیص داده می شود و همچنین در هنگامی که خانم در عادت ماهیانه به سر می برد، می تواند تمکین نکند.

خطر به عنوان مانع مشروع:

در ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی به این صورت آمده است که:

اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی و یا مالی یا شرافتی برای زن باشد زن میتواند مسکن علیحده اختیار کند‌ و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام که زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه بر‌عهده شوهر خواهد بود.

بنابراین اگر زندگی زیر یک سقف برای خانم همراه با ضرر بدنی مالی یا شرافتی باشد، می تواند در خانه جداگانه ای زندگی کند و مرد نیز در این مدت باید نفقه ی او را بپردازد.

حق سکونت خانم:

بطور کلی تعیین محل سکونت زندگی بر عهده ی مرد است. اما اگر حق سکونت در ضمن عقد ازدواج یا بصورت جداگانه، توسط مرد به خانم واگذار شده باشد، دیگر آقا نمی تواند او را ملزم به زندگی در خانه ای که او تعیین کرده است بکند. در واقع خانم محل سکونت را تعیین کرده و مرد نیز باید به آنجا برود. اما بقیه ی موارد تمکین خانم همچنان به قوت خود پا برجاست. در ماده ۱۱۱۴ قانون مدنی به این صورت اشاره شده است:

زن باید در منزلی که شوهر تعیین میکند سکنی نماید مگر آنکه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد.

نداشتن منزل مناسب شأن خانم:

اگر آقا منزل مناسبی برای سکونت همسر خود فراهم نکند، خانم می تواند از رفتن به محل نامناسبی که شوهر در نظر گرفته است نرود.

حق حبس:

براساس ماده ۱۰۸۵ قانون گذار این حق را برای خانم در نظر گرفته است که تا زمانی که مهریه ی خود را بطور کامل دریافت ننموده است، از انجام وظایف زناشویی و برقراری رابطه ی جنسی با همسرش خودداری نماید. مفهوم حق حبس را در مطلب دیگری بطور کامل توضیح داده ایم.

از موارد دیگری که بیان شده است، بحث خروج خانم بدون اذن همسرش برای مداوا است و همچنین خروج بدون اذن شوهر برای انجام تکالیف واجب دینی است. این موارد شامل نشوز نمی شوند.

اثر عدم تمکین در موارد مجاز

اول اینکه خانم در عدم تمکین در موارد مجاز، مستحق دریافت نفقه خواهد بود. اما اگر شوهر نفقه ی او را در این موارد به بهانه ی نشوز نپرداخت، خانم می تواند از طریق دادگاه مرد را ملزم به پرداخت نفقه نماید. اما گار مرد همچنان در عدم پرداخت نفقه اصرار ورزید، خانم می تواند از طریق حکم دادگاه طلاق  بگیرد.

همچنین از دلایلی که مرد برای اختیار همسر دیگر باید به دادگاه ارائه دهد، نشوز خانم است. در این موارد بالا چون عدم تمکین مجاز است بنابراین خانم ناشزه محسوب نمی شود و مرد نمی تواند مجددا ازدواج نماید.

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی
 9  وکیل آنلاین

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

طلاق بائن چیست؟

زمانی که زن و شوهر تصمیم به جدایی می گیرند، اقدام به طلاق می کنند. طلاق از حیث قابل رجوع بودن به دو دسته ی بائن و رجعی تقسیم می...

مراحل و روش درخواست اعسار مهریه

مهریه یکی از حقوق زوجه است که هر زمان، زن مطالبه نماید مرد مکلف به پرداخت است. درخواست اعسار مهریه، در صورتی پذیرفته می شود که...

حق توکیل به غیر چیست؟نکات مهم توکیل در فروش

حق توکیل به غیر چیست؟ ایا با وکالت تفاوت دارد؟ بعد از روشن شدن این مفهوم، به قانون توکیل و سپس ضمانت اجرای تعیین شده در...

4/5 - (4 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۰ دیدگاه ثبت شده است.