شورای حل اختلاف و تفاوت آن با دادگاه
۲۳ آبان, ۱۴۰۱ امور حقوقی ( عمومی ) 0 مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
فهرست مطالب
شورای حل اختلاف کجاست؟
یکی از مراجع تخصصی برای رفع اختلاف و صلح و سازش در سطح کشور، شورای حل اختلاف می باشد. این مرجع در سال ۱۳۷۹ تاسیس شد. بزرگترین علت تشکیل شوراهای حل اختلاف کاهش مراجعات مردم به محاکم قضایی و مشارکت مردم در رفع اختلافات محلی می باشد. لذا شورای حل اختلاف یک مرجع شبه قضایی نامیده میشود. پرونده های شورای حل اختلاف یا ماهیت قضایی ندارد و یا از پیچیدگی کمی برخوردار می باشد. شابه شورای حل اختلاف در ایران و در سایر کشورها، نهادها و سندیکاهایی وجود دارد که امور حل اختلاف های اولیه را انجام می دهند.
کمتر از یک ساعت پاسخ خود را دریافت کنید
تعریف شورای حل اختلاف
شورای حل اختلاف یک مرجع غیر قضایی در امر رسیدگی، حل و فصل اختلافات و صدور حکم است. در این شورا تلاش در جهت صلح و سازش بین طرفین صورت می گیرد. این شورا زیر نظر قوه قضائیه فعالیت می کند و قانون مختص به خود را دارد تحت عنوان « قانون شورای حل اختلاف». هر شورا دارای سه عضو اصلی و دو عضو علی البدل می باشد که توسط رئیس کل دادگستری استان و یا معاون وی منصوب می‌گردد. همچنین در صورت نیاز می توانند برای انجام وظایف خود، مسوول دفتر نیز داشته باشند.
ماده ۱ قانون شوراهای حل اختلاف:« به منظور حل اختلاف و صلح و سازش بین اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی، شوراهای حل اختلاف که در این قانون به اختصار «شورا» نامیده می‌شوند، تحت نظارت قوه قضائیه و با شرایط مقرر در این قانون تشکیل می گردد. |
نحوه انتصاب اعضای شورا به چه صورت است؟
در ماده چهار و پنج انتخاب اعضای شورای حل اختلاف اینگونه بیان شده است که در هر حوزه قضایی یک یا چند نفر قاضی دادگستری که قاضی شورا نامیده می‌شوند مطابق مقررات این قانون انجام وظیفه می نمایند. قاضی شورا میتواند همزمان عهده‌دار امور چند شورا باشد. قاضی شورا با ابلاغ رئیس قوه قضائیه از میان قضات شاغل منصوب خواهد شد و احکام انتصاب سایر اعضاء شورا پس از احراز شرایط توسط رئیس قوه قضائیه و یا شخصی که توسط ایشان تعیین می‌گردد، صادر میشود.
ماده ۴ قانون شوراهای حل اختلاف:« در هر حوزه قضائی یک یا چند نفر قاضی دادگستری که قاضی شورا نامیده می‌شوند، مطابق مقررات این قانون انجام وظیفه می نمایند. |
ماده ۵ قانون شوراهای حل اختلاف:« حکم انتصاب قاضی شورا توسط رئیس قوه قضائیه و حکم انتصاب هریک از اعضای شورا پس از احراز شرایط مقرر در این قانون، با پیشنهاد رئیس کل دادگستری توسط رئیس مرکز امور شوراها صادر می شود.» |
تفاوت شورای حل اختلاف با دادگاه چیست؟
- رسیدگی در شورای حل اختلاف، بر خلاف دادگاه، تابع تشریفات قانون آیین دادرسی نیست.
- رسیدگی در شورا نسبت به دادگاه کم هزینه تر می باشد.
- تلاش شوراها حتی الامکان حل و فصل موضوع از طریق صلح و سازش بین طرفین است در حالیکه در دادگاه غالب اوقات رای به نفع یکی از طرفین صادر می شود.
- در شوراهای حل اختلاف رسیدگی به دعاوی و شکایت ها سریع تر انجام می گیرد و مدت رسیدگی طولانی نیست. ولی در دادگاه ها به دلیل ازدحام و پیچیدگی و طولانی شدن یکسری پرونده ها و مواردی نیاز دادرسی به آنها بسیار طولانی تر می باشد.
- اعضای شوراهای حل اختلاف از میان مردم و افراد خوشنام و معتمدین محلی می باشند. در مواردی از کارآموزان ، قضات بازنشسته و … استفاده می گردد. در دادگاه ها مسئولیت صدور حکم را قاضی بر عهده دارد که مستقیما از طرف قوه قضاییه صلاحیت آن محرز گردیده است.
چه دعاوی به شوراها ارجاع داده میشود؟
- دعاوی مالی راجع به اموال منقول تا نصاب دویست‌میلیون ریال به جز مواردی که در تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون در دادگستری مطرح می باشند.
- تمامی دعاوی مربوط به تخلیه عین مستأجره به جز دعاوی مربوط به حق سرقفلی و حق کسب و پیشه.
- دعاوی تعدیل اجاره بها به شرطی که در رابطه استیجاری اختلافی وجود نداشته باشد.
- صدور گواهی حصر وراثت، تحریر ترکه، مهر و موم ترکه و رفع آن.
- ادعای اعسار از پرداخت محکومٌ به در صورتی که شورا نسبت به اصل دعوی رسیدگی کرده باشد.
- دعاوی خانواده راجع به جهیزیه، مهریه و نفقه تا نصاب مقرر در بند (الف) در صورتی که مشمول ماده (۲۹) قانون حمایت خانواده مصوب ۱/۱۲/۱۳۹۱ نباشند.
- تأمین دلیل.
- جرائم تعزیری که صرفاً مستوجب مجازات جزای نقدی درجه هشت باشد.
نکات مهم فرق شورا و دادگاه
- شورای حل اختلاف مجاز به صدور حکم حبس نمی باشد.
- شورای حل اختلاف همانند دادگاه ها و دادسرا میتواند تحقیق و معاینه محلی و تامین دلیل را انجام دهد.
- توهین به اعضای شورا در مقام شامل ارتکاب مجازات بزه موضوع ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی می باشد.
- همچنین مجازات بزه موضوع ماده ۵۸۸ در صورت دریافت وجه یا سند پرداخت وجه یا مال یا ارائه خدمت به نفع یکی از طرفین توسط یکی از اعضای شورا می باشد.
- با توجه به نوع پرونده پس از صدور برگ اجرائیه مطابق مقررات مربوط به اجرای احکام دادگاه جهت اجرائیات ابلاغ می گردد . همچنین برخی از شعبات شوراها دارای دفاتر اجرای احکام بوده و مستقیما احکام صادره از سوی شورا با مسئولیت رئیس اجرای احکام انجام و پیگیری می گردد.
مقالات مشابه
قرار جلب به دادرسی چیست؟
در مورد تمام جرایم روند رسیدگی به این شکل است که در ابتدا، موضوع در دادسرا توسط بازپرس رسیدگی میشود. به عبارتی بازپرس وظیفه دارد...
اثبات مالکیت ملک
فهرست مطالبمالکیت چیست؟سند مالکیتمستندات لازم برای اثبات مالکیت ملکسندشاهدمبایعه نامهمتصرف بودناثبات مالکیت وراثمدارک اثبات...
چگونه فردی را ممنوع الخروج کنیم؟
فهرست مطالبتعریف ممنوع الخروجموارد منع خروجبدهکاران به دولت:مجرمان تبعه ی ایران :بدهکاران:مهریه:مدیران شرکت ها:زوجه:نحوه اطلاع...
دیدگاهتان را بنویسید