حق حبس در عقد نکاح به چه معناست؟
۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۱ حقوق خانواده 0 مدت زمان مطالعه: 3 دقیقهمدت زمان تخمینی مطالعه: ۳ دقیقه
حق حبس و نکات مرتبط با آن
تا تو این کار را انجام ندهی من نیز کار تو را انجام نمی دهم!!! شاید این جمله را بارها شنیده باشید اما بطور دقیق ندانید که این جمله به یک حق قانونی اشاره میکند. یکی از اختیاراتی که در قانون ایران برای طرفین یک عقد معوض در نظر گرفته است، حق حبس است.
بطور کلی عقود در دو دسته قرار میگیرند:
۱) عقود معوض ۲) عقود غیر معوض
عقود معوض:
یک عقدیست که دو موضوع و دو تعهد در آن وجود دارد. مثلا من متعهد میشوم خانه ام را به آقای الف بفروشم و آقای الف متعهد میشود که مبلغ ۱ میلیارد تومان را در مقابل خانه به من بپردازد.
عقد غیر معوض:
که به آن عقد مجانی هم می گویند، عقدیست که شخصی یا اشخاصی متعهد میشوند که مالی را به یک یا چند شخص دیگر مجاناً تملیک نمایند.
حق حبس چیست؟
حق حبس حقیست که هرکدام از طرفین، در یک عقد معوض می توانند از انجام کار یا پرداخت پول یا تحویل مال به طرف دیگر خودداری کنند. تا زمانی که طرف مقابل هم تعهد خود را در مقابل او انجام دهد.
حق حبس در عقد نکاح:
مثلا در عقد ازدواج در ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی آمده است که خانم می تواند تا زمانی که مهریه خود را دریافت نکرده است از انجام وظایف زناشویی ای که در مقابل شوهرش دارد خودداری کند.
بنابراین با توجه به این ماده می توان گفت که خانم می تواند تمکین خود را منوط به پرداخت مهریه از سمت مرد نماید. اما باید چند شرط در این مورد رعایت شود.
شرایط استفاده از حق حبس
با سه شرط زیر زوجه میتواند به صورت قانونی از حق حبس خود استفاده کند.
- خانم نباید تمکین عام یا خاص نماید. چنانچه تمکین کند حق حبس ساقط می شود.
- مهریه باید حال باشد.
- خانم نباید با اختیار خود وظایفش را در مقابل همسرش انجام دهد.
در مثالی دیگر برمبنای ماده ۳۷۷ قانون مدنی؛ اگر شما کالایی را بخواهید بخرید، می توانید پرداخت پول را موکول به زمان تحویل آن کالا کنید. همینطور برعکس فروشنده می تواند تحویل کالا را به زمان پرداخت وجه موکول کند.
نکته: هر دو عوض، درعقد معوض باید حال باشند و یا اگر مدت دار هستند، سررسید آنها همزمان باشد. در غیر اینصورت اگر موعد پرداخت دو طرف همزمان نبوده یا اینکه در قرار داد اینطور شرط شده باشد که یکی فورا اقدام به انجام تعهد خود نماید و طرف دیگر در یک موعد مشخص بعدا اقدام به انجام تعهد خود نماید در اینجا دیگر حق حبسی برای طرفی که تعهد او حال است، وجود ندارد. اما برای کسی که تعهد او در آینده باید انجام شود، حق حبس وجود دارد.
این حق نوعی ضمانت اجرا برای انجام تعهدات دو طرفه از سوی طرفین قرارداد میباشد. هدف از استقرار این حق این است که نوعی توازن و ثبات اقتصادی در عقود معوض بین طرفین آنها ایجاد شود.
نکته: حق حبس چون از حقوق مالی می باشد، از طرف صاحب آن حق قابل اسقاط است.
دیدگاهتان را بنویسید