چگونه فردی را ممنوع الخروج کنیم؟
۲۸ آذر, ۱۴۰۱ امور حقوقی ( عمومی ) 13 مدت زمان مطالعه: 7 دقیقهفهرست مطالب
انسان ها در رفت و آمد خود محدودیتی ندارند و می توانند آزادانه به هر جای دنیا بروند و این جزو حقوق اجتماعی هر فرد است. اما در جایی که جا به جایی یک شخص باعث ضایع شدن یا آسیب به اشخاص دیگر می شود یا مواردی که قانون گذار بنا بر صلاحدید خود محدودیتی در رفت و آمد برخی اشخاص در نظر گرفته است، این آزادی رفت و آمد محدود می شود. اما بر اساس اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها در قوانین ایران، این موارد ممنوع الخروج بودن اشخاص باید بر اساس قانون صورت بگیرد. در این مطلب به توضیح ممنوع الخروج کردن افراد می پردازیم.
تعریف ممنوع الخروج
ممنوع الخروج کردن یعنی به وسیله ی قانون، از خروج شخص از کشور جلوگیری نماییم. این اقدام برای فشار آوردن به شخص بدهکار جهت باز پرداخت بدهی های خود و پیشگیری کردن از فرار و غیر قابل دستیابی شدن شخص مورد نظر است.
موارد منع خروج
بدهکاران به دولت:
براساس مواد قانون، اشخاص چه حقیقی مثل افراد جامعه و چه حقوقی مثل شرکت ها، که بدهی مالیاتی به دولت دارند، این اشخاص توسط دولت ممنوع الخروج می شوند. در اینجا امکان جلب رضایت دولت و خروج از کشور امکان پذیر نیست مگر اینکه شخص بدهی های خود را بطور کامل بپردازد.
- ماده ۱۷ قانون گذرنامه:
« دولت میتواند از صدور گذرنامه و خروج بدهکاران قطعی مالیاتی و اجرای دادگستری و ثبت اسناد و متخلفین از انجام تعهدات ارزی طبق ضوابط و مقرراتی که در آییننامه تعیین میشود جلوگیری نماید.»
- ماده ۲۰۲ قانون مالیات های مستقیم:
« وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان امور مالیاتی کشور میتواند از خروج بدهکاران مالیاتی که میزان بدهی قطعی آنها از برای اشخاص حقوقی تولیدی دارای پروانه بهرهبرداری از مراجع قانونی ذیربط از بیست درصد (۲۰%) سرمایه ثبت شده و یا مبلغ پنج میلیارد (۵.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.
سایر اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی تولیدی از ده درصد (۱۰%) سرمایه ثبت شده و یا دو میلیارد (۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال و سایر اشخاص حقیقی از یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال بیشتر است از کشور جلوگیری نماید.
حکم این ماده در مورد مدیر یا مدیران مسئول اشخاص حقوقی خصوصی بابت بدهی قطعی مالیاتی شخص حقوقی اعم از مالیات بر درآمد شخص حقوقی یا مالیاتهایی که به موجب این قانون شخص حقوقی مکلف به کسر و ایصال آن میباشد و مربوط به دوران مدیریت آنان بوده نیز جاری است. مراجع ذیربط به اعلام وزارت یا سازمان مزبور مکلف به اجرای این ماده میباشند.
حکم این ماده در مورد اشخاص عازم سفر واجب با درخواست و تایید مراجع ذیربط اعزام کننده مبنی بر میسور نبودن پرداخت بدهی مالیاتی مربوط. با اخذ تضمین لازم جاری نمیباشد.»
مجرمان تبعه ی ایران :
یا اگر یک شخصی که تبعه ی ایران است چه در داخل کشور و چه در خارج از کشور، مرتکب جرمی شود که بر خلاف اخلاق حسنه یا نظم عمومی باشد، اگر به کشور باز گردد، و مجازات خود را نگذراند، امکان خروج از کشور را نخواهد داشت. این ممنوعیت در سه دوره اتفاق می افتد:
- پیش از اثبات جرم ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری :
«تا هنگامی که به متهم دسترسی حاصل نشده است، بازپرس می تواند با توجه به اهمیت و ادله وقوع جرم، دستور منع خروج متهم را از کشور صادر کند…»
- پس از اثبات جرم بند “ث” ماده ۲۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری:
«بازپرس می تواند متناسب با جرم ارتکابی، علاوه بر صدور قرار تامین، قرار نظارت قضایی را که شامل یک یا چند مورد از دستورهای زیر است، برای مدت معین صادر کند… بند ث: ممنوعیت خروج از کشور…»
- دوران اجرای حکم ماده ۵۰۹ قانون آیین دادرسی کیفری:
« هرگاه اقدامات قاضی اجرای احکام کیفری منتهی به دسترسی به محکوم علیه نشود و بیم فرار وی از کشور باشد، می تواند دستور منع خروج او را از کشور صادر کند و به مراجع قانونی اعلام کند؛ اما به محض حضور یا دستگیری محکوم علیه نسبت به لغو این دستور اقدام می کند.»
بدهکاران:
اشخاصی که بدهکاری آن ها به موجب حکم دادگاه قطعیت یافته است، این شخص تا زمانی که بدهی خود را چه نقدی باشد و چه غیر نقدی، نپردازد، امکان خروج از کشور را نخواهد داشت. این موضوع از این جهت بسیار به نفع شخص طلبکار است و در واقع قانون گذار درصدد حمایت از شخص طلبکار بوده است به همین دلیل در صورتیکه شخص بدهکار بتواند رضایت تمامی طلبکاران خود را جلب نماید، می تواند از کشور خارج شود.
- ماده ۱۷ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی:
«دادگاه رسیدگی کننده به اعسار ضمن صدور حکم اعسار، شخصی را که با هدف فرار از پرداخت دین مرتکب تقصیر شده است تا موجب اعسار وی گردد با توجه به میزان بدهی، نوع تقصیر، تعدد و تکرار آن به مدت ششماه تا دوسال به یک یا چند مورد از محرومیتهای زیر محکوم میکند:
۱ـ ممنوعیت خروج از کشور…»
مهریه:
همچنین اگر خانمی مهریه ی خود را به اجرا گذاشته باشد، و حکم به پرداخت مهریه نیز صادر شده باشد، چه طلاق گرفته باشد و چه بخواهد به زندگی مشترکش ادامه دهد، تا زمانی که مرد این مهریه را نپرداخته و یا رضایت خانم را جلب نکرده باشد، اجازه ی خروج از کشور را ندارد. در واقع با او همانند یک بدهکار و محکومان مالی برخورد می شود.
مدیران شرکت ها:
مدیران شرکت های خصوصی و دولتی که از بانک ها وام گرفته اند، و همچنان مبلغ وام خود را تصفیه نکرده اند، توسط بانک مرکزی ممنوع الخروج می شوند. ماده ۲۰۲ قانون مالیات های مستقیم به این موضوع نیز اشاره کرده است.
زوجه:
براساس قوانین ایران خانم ها برای خروج از کشور،در صورت مجرد بودن نیازمند اذن پدر یا جد پدری و در صورت متاهل بودن نیازمند اذن همسرشان هستند.
شاید ممنوع الخروج شدن در موارد بالا همه از جهت حمایت قانون گذار بوده باشد تا افراد به حقوق خود برسند اما این مورد ممنوعیت خروج خانم، بسیار جای نقد دارد و این موضوع برخلاف شأن خانم ها به عنوان یک شخصیت مستقل و آزاد است. چراکه آن ها نیز مانند مردان از اراده ی آزاد و قدرت تعقل و تصمیم گیری برخوردار هستند و این قانون بسیار منسوخ و متحجر است. در واقع این تفکیک و سرکوب جنسیتی در جامعه کنونی جایی ندارد.
حتی گاهی این مسئله آلت دست مردانی می شود که از این وجه برتری، سوء استفاده نموده اند مانند همسران ورزشکاران خانم ایرانی از جمله خانم ها سمیرا زرگری، نیلوفر اردلان و زهرا نعمتی که همسرانشان آنها را ممنوع الخروج نموده و مانع حضور آن ها در مسابقات شدند.
نحوه اطلاع از ممنوع الخروج شدن
با مراجعه به سایت ثبت من که مربوط به سازمان اسناد و املاک کشور است به ادرس: exitban.ssaa.ir و وارد نمودن اطلاعات خود میتوانید از ممنوع الخروج بودن خود مطلع شوید.
مدت اعتبار حکم ممنوع الخروجی
براساس ماده ۲۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری:
«مدت اعتبار قرار منع خروج از کشور شش ماه و قابل تمدید است.
در صورتی که مدت مندرج در دستور منع خروج منقضی شود، این دستور خود به خود منتفی است و مراجع مربوط نمی توانند مانع از خروج شوند.»
حکم ممنوع الخروج شدن تا ۲۰ روز بعد از صدور حکم، قابلیت تجدید نظر خواهی در دادگاه تجدید نظر استان را دارد.
مراجع صادر کننده حکم ممنوع الخروجی
- دادگاه حقوقی: در مورد محکومیت های مالی و مهریه.
- دادسرا: در مورد جرایم کیفری.
- اداره ی دارایی: بدهکاران مالیاتی.
- سازمان تامین اجتماعی: بدهکاران بیمه.
- اداره ثبت: برای چک هایی که از طریق این اداره پیگری می شوند.
- بانک مرکزی: در مورد بدهکاران وام ها.
- اداره ی گذرنامه: ممنوع الخروج کردن زوجه.
سلام وقت بخیر
از کسی طلبکاریم هی میپیچونه میخاد پول رو بده و هیچ مدرکی به ما ارایه نمیده که واریز کرده بخواییم ممنوع الخروجش کنیم چیکار کنیم؟
با توجه به مبدا و مقصد واریز و اینکه بتونم علت واریز رو اثبات کنید میتونید شکایت مطالبه داشته باشید. در مرحله اجرای احکام در دادگاه درخواست ممنوع الخروجی بدید
سلام خوبی چجوری میشه یه شخص که هیچ مدرکی نداره و سر زمین جلوگیری از پیشرفت کار کسی که مدرک داره را ممنوع الخروج کرد که طرف هم مرتب به کشورهای خلیج فارس صفر میکنه
سلام وقت بخیر آیا میتوان شخصی را بنا به مصرف مواد و پرخاشگری ممنوع الخروج کرد
سلام صرفا با اثبات این دو موضوع به طور معمول خیر.
سلام.وقت بخیر لطفا سوال خود را شفاف بفرمایید تا بتوانیم شما را راهنمایی نمائیم.
میشه شخصیرو که چک داریم ازش ولی تاریخ دریافت چک برای دوسال بعد هست رو ممنوع الخروج کرد
سلام.خیر دین در زمانی که حال شود یعنی دو سال بعد قابل مطالبه است. قبل از آن چون قابل مطالبه نیست ممنوع الخروج نیز نمی توان نمود.
با سلام و خسته نباشید
شخصی که مدیر عامل یک شرکت باشد و حکم قطعی و اجرایی داشته باشیم از اداره کار هم میشه ممنوع الخروج کرد؟
سلام اداره ی کار معمولا ممنوع الخروج نمی کند و شخص را از طریق توقیف حساب یا اموال ملزم به پرداخت می نماید.
سلام
خسته نباشید
برای شخصی که ممنوع الخروج هست آیا پاسپورت صادر میشود؟
اطلاعات خوب بود فقط اشاره ای نشده که شخصی که بدهکار است و قاضی قسط بندی نکرده است (چک حقوقی )
آیا میشود ممنونالخروج کرد
.با سلام از توجه شما متشکریم. به طور کلی ممنوع الخروجی بعد از صدور گواهی عدم پرداخت و طرح شکایت امکان پذیر است