فرق و تفاوت معاونت با مشارکت در جرم
۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۱ امور کیفری 0 مدت زمان مطالعه: 4 دقیقهاحتمالا اصطلاح معاونت و مشارکت در جرم به گوشتان آشنا باشد. هنگامی که جرمی رخ می دهد، ممکن است افراد متفاوتی در به وقوع پیوستن آن جرم بصورت مستقیم یا غیر مستقیم نقش داشته باشند. حال دراین مطلب ما به تعریف و بررسی وجوه تفاوت معاونت و مشارکت در جرم می پردازیم.
تفاوت معاونت با مشارکت در جرم
معاونت :
معاون در معنای لغوی از ریشه تعاون به معنای یاری رساندن است. حال معاون در جرم نیز، خود در ارتکاب عمل اصلی جرم دخالتی ندارد، بلکه او وقوع جرم را تسهیل می کند. بطور مثال در وقوع جرم سرقت، کسی که خود عمل سرقت را انجام می دهد مرتکب اصلی جرم است. و کسی که ابزار آلات جرم سرقت رابرای او فراهم می نماید، معاون در جرم است. معاونت در جرم در تمام جرایم قصاص، حدود، دیات و تعزیرات امکان پذیر است.
در معاونت درجرم وقتی معاون قابل مجازات است که:
- اولا عملی که درآن معاونت می کند حتماً جرم باشد.
- دوما عمل در عالم خارج توسط مرتکب اصلی، محقق شود.
- سوما جرم جزو جرایم عمدی باشد یعنی قصد معاون و مرتکب اصلی، واحد باشد.
براساس ماده۱۲۶ قانون مجازات اسلامی؛ اشخاص زیر معاون جرم محسوب میشوند:
- الف) هرکس، دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع، یا تحریک به ارتکاب جرم کند یا با دسیسه یا فریب یا سوءاستفاده از قدرت، موجب وقوع جرم گردد.
- ب) هرکس وسایل ارتکاب جرم را بسازد یا تهیه کند یا طریق ارتکاب جرم را به مرتکب ارائه دهد.
- پ) هرکس وقوع جرم را تسهیل کند.
تبصره- برای تحقق معاونت ( در جرم )، وحدت قصد و تقدم یا اقتران زمانی بین رفتار معاون و مرتکب جرم شرط است. چنانچه فاعل اصلی جرم، جرمی شدیدتر ازآنچه مقصود معاون بوده است مرتکب شود، معاون به مجازات معاونت ( در جرم ) خفیفتر محکوم میشود.
قابل ذکر است چنانچه مطابق مقررات شروع به جرم جرمی، مجازات داشته باشد و عمل مرتکب اصلی، شروع به جرم تلقی شود، عمل معاون در آن نیز قابل مجازات خواهد بود.بهطورکلی معاون وقتی مستوجب مجازات است که فاعل اصلی مرتکب جرمی شود و یا شروع به اجرای آن نماید»
مشارکت :
چنانچه مجرم با کمک افرادی دیگری جرمی را مرتکب شده باشند، در اینصورت این افراد شریک جرم او هستند. شریک یا شرکا در جرم باید فعلی فیزیکی در عملیات اجرایی جرم انجام دهند. بطور مثال هنگامی که فردی برای سرقت به خانه ای می خواهد برود که در آن خانه گاو صندوقی وجود دارد. سارق برای بازکردن درب گاو صندوق شخص دیگری را برای کمک با خود می برد. در اینجا شخص دوم شریک در جرم اوست. مشارکت در جرم نیز براساس قانون مجازات اسلامی، جرم انگاری شده است.
فرق مجازات معاونت با مشارکت در جرم
براساس ماده ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی؛ در صورتی که در شرع یا قانون، مجازات دیگری برای معاون تعیین نشده باشد، مجازات معاونت ( در جرم ) به شرح زیر است:
- الف) در جرایمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات یا حبس دائم است، حبس تعزیری درجه دو یا سه
- ب) در سرقت حدی و قطع عمدی عضو، حبس تعزیری درجه پنج یا شش
- پ) در جرایمی که مجازات قانونی آنها شلاق حدی است سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش
- ت) در جرایم موجب تعزیر یک تا دو درجه پایین از مجازات جرم ارتکابی
تبصره ۱- در مورد بند (ت) این ماده مجازات معاون از نوع مجازات قانونی جرم ارتکابی است مگر در مورد مصادره اموال، انفصال دائم و انتشار حکم محکومیت که مجازات معاون به ترتیب جزای نقدی درجه چهار، شش و هفت است.
تبصره ۲- در صورتی که به هر علت قصاص نفس یا عضو اجرا نشود، مجازات معاون بر اساس میزان تعزیر فاعل اصلی جرم، مطابق بند (ت) این ماده اعمال میشود.
مشارکت براساس ماده ۱۲۵ قانون مجازات اسلامی
هر کس با شخص یا اشخاص دیگر در عملیات اجرائی جرمی مشارکت کند و جرم، مستند به رفتار همه آنها باشد خواه رفتار هر یک به تنهایی برای وقوع جرم کافی باشد خواه نباشد و خواه اثر کار آنان مساوی باشد خواه متفاوت، شریک در جرم محسوب و مجازات او مجازات فاعل مستقل آن جرم است. در مورد جرائم غیرعمدی نیز چنانچه جرم، مستند به تقصیر دو یا چند نفر باشد مقصران، شریک در جرم محسوب می شوند و مجازات هر یک از آنان، مجازات فاعل مستقل آن جرم است.تبصره- اعمال مجازات حدود، قصاص و دیات در مورد شرکت در جنایت با رعایت مواد کتابهای دوم، سوم و چهارم این قانون انجام میگیرد.
دیدگاهتان را بنویسید