تفاوت فسخ و اقاله
۱۹ دی, ۱۴۰۰ قراردادها 1 مدت زمان مطالعه: 4 دقیقه
آیا می دانید فسخ در قرارداد به چه معناست؟ آیا تا به حال اصطلاح اقاله را شنیده اید؟ تفاوت میان فسخ و اقاله چیست؟
در چه مواردی حق فسخ برای طرفین بوجود می آید؟ اقاله چه شرایطی دارد؟
هنگامی که عقد یا قراردادی بین طرفین یک معامله منعقد می شود، امکان دارد شرایطی پیش آید که هر یک از طرفین یا هر دو طرف خواهان انحلال عقد باشند. در اینجا قانون گذار ابزاری را به دست طرفین معامله داده است به نام، فسخ و اقاله، که می توان با استفاده از این ابزارها، معامله را بصورت یک طرفه یا دو طرفه برهم زد.
فسخ چیست؟
هنگامی که عقدی میان طرفین منعقد می شود، ممکن است که این اختیار ضمن عقد برای یکی از طرفین قرارداد یا شخص سومی، در نظر گرفته شده باشد که بتواند عقد را منحل کند. از آن جا که اصل بر لازم بودن قرار دادهاست یعنی طرفین حق بر هم زدن آن را ندارند، فسخ قرارداد یک اختیار (خیار) است که هر کدام از طرفین می توانند ضمن قرارداد برای خود یا طرف مقابل در نظر بگیرند و به عنوان یک استثناء بر عقود لازم است که به آن در اصطلاح حقوقی، خیار فسخ می گویند.
به عبارت ساده تر، فسخ قرارداد به معنای اختیار برهم زدن معامله توسط یکی از طرفین یا شخص سوم است. که این حق فسخ برای شخص، ضمن عقد نوشته شده است.
- خیار تدلیس چیست؟
- خیار عیب چیست؟
- اسقاط کافه خیارات به چه معناست؟
- خیار تاخیر پرداخت ثمن و ضمانت اجرای آن
اقاله چیست؟
هنگامی که عقدی بین طرفین منعقد می شود، اما هر دو طرف معامله اتفاق نظر دارند که به هر دلیلی معامله باید به هم بخورد، در اینجا اقاله اتفاق می افتد. در واقع در اینجا هم خریدار و هم فروشنده، موافق هستند که این معامله بهم بخورد یا طرفی که خواهان برهم خوردن و انحلال معامله است، رضایت طرف مقابل را بدست آورده است. اقاله نیز یکی از راه هایی است که برای انحلال قرارداد توسط قانون گذار وضع شده است. در مواد ۲۸۳ تا ۲۸۸ قانون مدنی، قانون گذار به بحث اقاله پرداخته است.
ماده ۲۸۳ قانون مدنی:« بعد از معامله طرفین میتوانند به تراضی آن را اقاله و تفاسخ کنند.» |
برای اقاله نیز با هر لفظی و عبارتی که دلالت بر اقاله کند؛ یعنی نشاندهنده اقاله و بر هم زدن قرارداد باشد، اتفاق می افتد. همچنین در اقاله می توان تمام یک معامله را بطور کلی فسخ نمود یا اینکه نسبت به قسمتی از معامله اقاله نمود.
تفاوت بین فسخ و اقاله در چیست؟
هم فسخ قرار داد و هم اقاله هر دو از راه های انحلال یک معامله و قرارداد هستند. اما وجه تفاوتی که میان فسخ و اقاله وجود دارد در اینجاست که:
- فسخ در عقود لازم و عقود جایز وجود دارد اما اقاله تنها در عقود لازم وجود دارد.
- فسخ یک حقی است که برای یکی از طرفین یا هر دو طرف معامله در نظر گرفته می شود. در صورتی که شخص متوجه شود که این معامله سود لازم را ندارد یا حتی ضرری برای شخص به دنبال دارد، می تواند اقدام به فسخ یک طرفه نماید. بنابراین فسخ بصورت یک طرفه اعمال می شود. ولی اقاله در واقع بر اساس تراضی و رضایت بین طرفین معامله صورت می گیرد. یعنی مثلا وقتی خریدار خواهان فسخ معامله است ، رضایت فروشنده را نیز جلب کرده است به همین دلیل اقاله رخ می دهد. بنابراین در اقاله اراده هر دو طرف بر انحلال معامله است.
- در فسخ از طریق اقاله نیازی به دلیل خاصی نیست و صرف رضایت طرفین برای انحلال کافی است. در فسخ از طریف خیارات قانونی شما باید حتما دلیل قانونی ای برای فسخ یک طرفه قرارداد داشته باشید.
- فسخ یک ایقاع محسوب می شود اما اقاله در دسته ی عقود قرار دارد.
- از آن جا که اقاله تنها در عقود لازم اتفاق می افتد یا حداقل در عقدی که برای شخصی که خواهان اقاله است، عقد لازم باشد (یعنی برای یک طرف لازم است)، شخص نباید هیچگونه خیاری داشته باشد و اگر یکی از انواع خیارات (اختیارات فسخ معامله) را داشته باشد و به موجب آن قرارداد منحل شود، در اینجا دیگر نمی توان از اقاله استفاده نمود.
مقالات مشابه
خرید و فروش املاک با وکالت نامه
خرید و فروش املاک با وکالت نامه مزایا و معایبی دارد که افراد بر اساس شرایط خود ممکن است این راه را برای معامله انتخاب نمایند....
تحویل مبیع برخلاف شرایط مندرج در قرارداد
در عقد بیع اگر طرفین به تعهدات خود عمل ننمایند می توان مطابق قانون، نسبت به مطالبه ی خسارت و جبران ضرر وارده اقدام نمود. اگر...
سوءاستفاده از وکالت تام الاختیار، اقدام قانونی و پیشگیری
وکالت تام الاختیار نوعی از وکالت می باشد که وکیل برای امور مشخص شده نیاز به اجازه ی موکل ندارد و راسا می تواند اقدام نماید....
دیدگاهتان را بنویسید
یک دیدگاه ثبت شده است.
[…] تفاوت فسخ و اقاله قرارداد در چیست؟ […]