آیا سوء استفاده از چک سفید امضا جرم است؟

۲۵ شهریور, ۱۴۰۲ 0 مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
سو استفاده از چک سفید امضا
۵/۵ - (۱ امتیاز)

اکثر کارفرماها برای ضمانت حسن انجام کار مطالبه ی چک سفید امضا یا سفته می نمایند. اما خب چک سفید امضا، همانطور که از اسمش مشخص است، چکی است که هیچ چیزی در آن جز امضا صادر کننده ی چک درج نشده است. خب همانطور که به ذهن شما نیز خطور کرد، این چک قابل سوء استفاده است و شخصی که چک را در دست دارد می تواند مبلغی خلاف آن چه که باید دریافت کند، در آن بنویسد و خب در اینجا صادر کننده ی چک متضرر می شود. حال در جایی که چک مورد سوء استفاده قرار گرفت باید چه کرد؟ در ادامه ی مطلب به توضیح جرم سوء استفاده از چک سفید امضا می پردازیم.

مشاوره فوری با وکیل

در رابطه با موضوع چک و دعاوی مرتبط نیاز به مشاوره دارید ؟

درخواست مشاوره تلفنی
 6  وکیل آنلاین

چک سفید امضا

چک از جمله اسناد تجاری پرکاربردی است که انواع مختلفی دارد. چک سفید امضا یکی از انواع چک است که در آن تنها شخص صادرکننده چک را امضا می کند و به شخص مقابل می دهد. در واقع هیچ نوشته ای اعم از تاریخ سر رسید و مبلغ چک و نام دارنده ی چک و… در آن درج نمی شود. به همین دلیل شخص دارنده می تواند خودش مندرجات چک را تکمیل کند. گاهی اوقات در قراردادها برای ضمانت حسن انجام کار یا تضمین از این نوع چک ها درخواست می کنند.

  • اگر صرفا در چک قسمت نام ذی نفع خالی باشد، این چک سفید امضا نیست بلکه چک در وجه حامل است.
  • اگر صرفا چک بدون تاریخ سر رسید باشد، نیز چک سفید امضا نمی باشد.

موارد استفاده از چک سفید امضا:

  1. به منظور ضمانت در قرارداد.
  2. به منظور اطمینان صاحب ملک تجاری برای تخلیه ی به موقع مستاجر.
  3. به منظور امانت، البته با توافق بر عدم نقد شدن چک.
  4. به منظور جبران خسارات وارده در یک معامله.

که البته در هرکدام از موارد بالا ممکن است صاحب چک، وجه چک را نقد کند و یا از آن سو استفاده نماید.

روش جلوگیری از سوء استفاده

همانطور که گفته شد این چک ها به راحتی می توانند مورد سوء استفاده قرار بگیرند. زیرا اکثراً از این چک ها به عنوان ضمانت استفاده می کنند و خب در اینجا اگر شخص دارنده، وجهی در چک نوشته و آن را نقد کند و خب در اینجا برای صادرکننده ی چک مشکلاتی بوجود می آید.

اما می توان با رعایت چند نکته ی ساده جلوی سوء استفاده از چک سفید امضا را گرفت. به منظور جلوگیری از سوء استفاده از چک سفید امضا، باید در خود چک قید صدور چک به منظور ضمانت یا به منظور حسن انجام کار در وجه موسسه یا آقای فلان و… را بنویسید و همچنین می توانید از شخص دریافت کننده ی چک یک رسید مبنی بر اینکه این چک تنها به منظور ضمانت یا به منظور امانت داده شده است همراه با امضا بگیرید.

چک سفید امضا از جمله چک هایی است که نمی توان علیه صادرکننده ی چک شکایت کیفری مطرح کرد. این موضع در بند الف ماده ۱۳ قانون صدور چک آمده است:

« در موارد زیر صادرکننده چک قابل تعقیب کیفری نیست:
الف – در صورتی که ثابت شود چک سفید امضا داده شده باشد…»

به همین دلیل اگر برای یک معامله چک سفید امضا داده شود، در صورتی که شخص دارنده ی چک نتواند وجه چک را نقد کند، نمی تواند شکایت کیفری علیه صادر کننده مطرح نماید.

مجازات سوء استفاده از چک سفید امضا

سوء استفاده از چک سفید امضا به این معناست که چیزی در چک نوشته شود که برخلاف توافق اولیه طرفین است. مثلاً چک صرفاً به منظور ضمانت حسن انجام کار داده شده است و قرار بر نقد کردن آن نبوده است اما کارفرما اقدام به درج تاریخ و مبلغ و سایر اطلاعات در چک مربوطه می کند و آن را نقد می کند. یا هرعمل دیگری مشابه این که بر خلاف توافق بین طرفین باشد.

وقتی شخصی چکی را بصورت سفید امضا به دیگری می دهد و شخص مقابل خلاف توافق عمل می کند، در واقع از اعتماد صادرکننده ی چک سوء استفاده نموده است و این مصداق جرم خیانت در امانت در قانون مجازات است. زیرا شخص چک را به طرف مقابل به امانت داده است تا زمانی که تعهدات خود را انجام دهد و به پایان برساند. حال در اینجا برای شکایت علیه شخص دارنده ی چک، باید برای اینکه مشمول مجازات جرم خیانت در امانت شود، صادرکننده ی چک ابتدا سفید امضا بودن چک و سپس سوء استفاده از چک سفید امضا در دادگاه اثبات کند.

براساس ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی:

« هر کس از سفید مهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست‌آورده سوء‌استفاده نماید به یک تا سه سال حبس‌ محکوم خواهد شد.»

مشاوره فوری با وکیل

در رابطه با موضوع چک و دعاوی مرتبط نیاز به مشاوره دارید ؟

درخواست مشاوره تلفنی
 8  وکیل آنلاین

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

در چه جرائمی دیه پرداخت می شود؟ نرخ دیه درسال ۱۴۰۳

دیه چیست ؟ در چه مواردی دیه پرداخت می شود؟ انواع دیه در قانون مجازات نرخ دیه درسال 1403 مهلت پرداخت آن چقدر...

مالیات چیست؟ بررسی انواع مالیات

شهروندان در برابر حقوق خود، وظائفی نیز برعهده دارند. پرداخت مالیات نیز یکی از این وظائف است که در تمام کشور ها برعهده ی شهروندان...

سهم الارث پسر و دختر در سال جاری

آیا میزان ارثیه ی دختر و پسر مساوی است؟ میزان سهم پسر و دختر از ارث چقدر است؟ وضعیت سهم الارث پسر و دختر در سال 1401...

5/5 - (1 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۰ دیدگاه ثبت شده است.