صدور چک بلامحل و نحوه طرح شکایت کیفری چک

۱۵ آبان, ۱۴۰۱ 0 مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
برگشت-خوردن-چک
به این مطلب امتیاز دهید

یکی از مواردی که امروزه در جامعه بصورت فراگیر وجود دارد، چک ها هستند. چک ها تبدیل به ابزاری راحت برای خرید و فروش، انجام معاملات و نقل و انتقال پول شده اند. آنها تاثیرات به سزایی نیز در سرعت و روند معاملات گذاشته اند. در عین حال، مسائل و مشکلات مربوط به آنها نیز افزایش یافته است. یکی از این مسائل صدور چک بلامحل و نحوه ی طرح شکایت کیفری آن است، که در ادامه مطلب به آن می پردازیم.

صدور چک بلامحل و نحوه طرح شکایت کیفری

مطابق تعریفی که در قانون تجارت از چک شده است: چک نوشته ایست که در آن صادر کننده ی چک، وجوهی را که نزد بانکی که باید مبلغ چک را پرداخت نماید دارد. که بانک آن وجوه را بطور کلی یا قسمتی از آن را به دیگری واگذار می نماید. در معنای خاص چک بلامحل چکی است که در تاریخ مذکور در آن مبلغ نوشته شده در چک در حساب بانکی شخص وجود نداشته نباشد. اما قانون چک موارد دیگری را از جمله عدم مطابقت امضاء یا اختلاف در مندرجات چک یا قلم خوردگی در متن چک را اعم از آن که مبلغ در حساب باشد یا نه، مصداق چک بلامحل میداند.

مراجع طرح دعوی چک بلامحل:

۱- طرح دعوای کیفری.

۲- طرح دعوای حقوقی.

۳- اداره اجرای ثبت.

با کدام یک از روشهای فوق به نتیجه خواهیم رسید ؟ با وکلای ما مشورت کنید .

نحوه طرح شکایت کیفری چک بلامحل:

امکان شکایت کیفری تنها علیه شخصی که  صادر کننده چک می باشد، وجود دارد. اگر پرداخت کننده وجه چک، بانک نباشد، مجازات کیفری ندارد. براساس ماده ۱۰ قانون صدور چک، شخص دارنده چک می تواند برای وجه چک و ضرر خویش در مرجع کیفری، اقامه دعوی نماید.

طبق ماده ۱۱ ق.ص.چ جرایم مذکور در این قانون تنها توسط دارنده ی آن قابل تعقیب است. شخص دارنده چک  چنانچه  تا ۶ ماه از تاریخ دریافت چک به بانک مراجعه نکند یا تا ۶ ماه بعد از صدور گواهی عدم پرداخت ، به مرجع کیفری شکایت نکند. دیگر حق طرح شکایت کیفری را از دست خواهد داد. براساس ماده ۱۶ همان قانون رسیدگی به دعاوی راجع به چک چه در دادسرا و چه در دادگاه بصورت فوری و خارج از نوبت خواهد بود.

مرجع کیفری صالح برای رسیدگی کردن به چک بلامحل، دادسرا عمومی یا انقلاب و دادگاه کیفری محل وقوع جرم است. در واقع همان مراجع واقع در شهری که چک در بانک آنجا برگشت خورده است. گواهی عدم پرداخت را از بانک دارنده ی چک بگیرد.

در نهایت شکایت خود را به همراه اصل چک برگشتی و گواهی عدم پرداختی که از بانک دریافت کرده است را برای طرح شکایت کیفری همراه خود داشته باشد.

مهلت تجدیدنظر:

در این دعوی بعد از صادر شدن حکم ، مهلت اعتراض به آرای کیفری در مورد اشخاصی که در ایران سکونت دارند از تاریخ ابلاغ رأی تا ۲۰ روز و در مورد افرادی که در خارج از کشور هستند ۲ ماه می‌باشد. چنانچه در مهلت ها تجدیدنظرخواهی صورت نگیرد. یا اینکه تجدیدنظرخواهی صورت بگیرد و بعد از رسیدگی مجدد رأی صادر شود نوبت به اجرا خواهد رسید. برای اجرا دادگاه صادرکننده رأی آن را به دادسرا می‌فرستد و بلافاصله اجرا آغاز می‌شود. چنانچه مبلغ چک پرداخت شود و یا رضایت حاصل گردد. دادرسی و یا اجرای حکم نسبت به شکایت کیفری متوقف خواهد گردید.

شاکی کیفری جرم چک بلامحل کیست؟

طبق ماده ۱۱ قانون صدور چک :
منظور از دارنده کیفری شخصی است که برای اولین بار چک ارائه داده است و برای تشخیص این که چه کسی اولین بار برای وصول وجه چک به کرده است بانکها مکلفند به محض مراجعه دارنده چک هویت کامل و دقیق او را با ذکر تاریخ قید نمایند.

چنانچه دارنده چک بعد از برگشت زدن چک، آن را به شخص دیگری منتقل کند. دیگر آن شخص نمی تواند شکایت کیفری صدور چک بلامحل مطرح نماید.

شرایط طرح دعوای  کیفری:

  • چک بصورت وعده دار نباشد و به روز باشد.
  • چک سفید امضا و بدون تاریخ نباشد.
  • چک تضمینی به منظور ضمانت دیگری نباشد.
  • چک مشروط نباشد. یعنی چکی که پرداخت آن منوط به اجرای یک شرط یا تعهدی باشد.
  • حداکثر تا ۶ ماه از تاریخ دریافت چک، برگشت خورده باشد.
  • نهایتا تا ۶ ماه از تاریخ برگشت خوردن چک، دعوای کیفری را مطرح کرده باشد.

مجازات کیفری صدور چک بلامحل:

طبق ماده ۷ ق ص چ؛ هرکس مرتکب بزه صدور چک بلامحل گردد به شرح ذیل محکوم خواهد شد:

الف) مبلغ چک کمتر از ده میلیون ریال: حبس تا حداکثر شش ماه.

ب) مبلغ چک از ده میلیون تا پنجاه میلیون ریال: از شش ماه تا یک سال حبس.

ج) مبلغ چک بیش از پنجاه میلیون ریال: حبس از یک سال تا دو سال + ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال.

در صورتی که صادر کننده چک اقدام به اصدار چک های بلامحل نموده باشد، مجموع مبالغ مندرج در متون چک ها ملاک عمل خواهد بود. مثلا اگر شخصی سه چک بلامحل صادر نماید که مجموع سه چک، دو میلیون تومان باشد، مشمول بند ب می شود.

این مجازات ها شامل مواردی که ثابت شود چک های بلامحل بابت معاملات نامشروع و ربوی صادر شده، نمی باشد.

طبق ماده ۱۰ ق.ص .چ:

«هر کس با علم به بسته بودن حساب بانکی خود مبادرت به صدور چک زیبایل عمل وی در حکم ق.ص.چ، صدور چک بی محل خواهد بود و به حداکثر مجازات مندرج در ماده ۷ محکوم خواهد شد و مجازات تعیین شده، غیر قابل تعلیق است.».

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

در چه جرائمی دیه پرداخت می شود؟ نرخ دیه درسال ۱۴۰۳

دیه چیست ؟ در چه مواردی دیه پرداخت می شود؟ انواع دیه در قانون مجازات نرخ دیه درسال 1403 مهلت پرداخت آن چقدر...

تخریب جهیزیه توسط زوج

اختلافات خانوادگی زن و شوهر وقتی به مرحله ی طلاق میرسد یکی از موضوعات نیازمند توافق، جهیزیه است و علاوه بر استرداد جهیزیه بدون...

ولی دم چه کسی است؟

بسیاری از ما در هنگامی که قتلی اتفاق می افتد با واژه ولی دم برخورد کرده ایم اما آیا می دانید ولی دم به چه کسی می گویند و اصلا چه...

به این مطلب امتیاز دهید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۰ دیدگاه ثبت شده است.