تاخیر پرداخت ثمن و ضمانت اجرای آن

۲۵ آذر, ۱۴۰۱ 0 مدت زمان مطالعه: 4 دقیقه
وکیل در مشهد
۳/۵ - (۲ امتیاز)

ضمانت اجرای تاخیر پرداخت ثمن معامله چیست؟

معاملاتی که واقع می شود همواره دو رکن دارند: موضوع معامله و ثمن معامله. طرفین یک معامله ملزم به انجام تعهدات خود در زمان مقرر و به نحو مقرر در قرارداد هستند. در این مطلب می خواهیم ابتدا به بحث تعهد به تسلیم ثمن وضمانت اجرای تاخیر پرداخت ثمن معامله بپردازیم.

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی
 12  وکیل آنلاین

تعهد به پرداخت ثمن

براساس ماده ۳۶۲ قانون مدنی این تعهد ریشه ی قراردادی دارد.

ماده ۳۶۲ قانون مدنی:

آثار بیعی که صحیحاً واقع شده باشد از قرار ذیل است:
۱) به مجرد وقوع بیع مشتری مالک مبیع و بایع مالک ثمن می‌شود.
۲) عقد بیع بایع را ضامن درک مبیع و مشتری را ضامن درک ثمن قرار میدهد.
۳) ‌عقد بیع بایع را به تسلیم مبیع ملزم مینماید.
۴) ‌عقد بیع مشتری را به تادیه ثمن ملزم می‌کند.

در مورد هزینه ها، زمان و مکان پرداخت ثمن، ابتدا آن چیزی که در قرارداد آمده است ملاک است. چنانچه در قرارداد نیامده باشد مطابق عرف انجام می شود. چنانچه در عرف نیز چیزی در این باره نیامده باشد، شخص ملزم است که ثمن را فوراً تأدیه نماید.

ضمانت اجرا عدم پرداخت ثمن

۱.الزام خریدار: متعهد له میتواند از طریق مراجع صالح قانونی الزام انجام تعهد را مطالبه بکند. در اینجا هم تعهد به تادیه ثمن از قاعده مزبور مستثنی نیست.

۲-حق حبس توسط فروشنده: ماده۳۷۷ ق.م «هریک از بایع و مشتری حق دارد از تسلیم مبیع یا ثمن خودداری کند تا طرف دیگر حاضر به تسلیم شود…». خب در اینجا اگر مشتری حاضر به تسلیم ثمن نیست فروشنده هم میتواند از تسلیم مبیع خودداری کند.

۳-فسخ قرارداد: با شرایطی امکان فسخ قرارداد در جایی که خریدار از انجام تعهد خودش سرباز می زند و ثمن را تادیه نمی کند وجود دارد.

ماده ۴۰۲ ق.م «هر گاه مبیع عین خارجی و یا در حکم آن بوده و برای تادیه ثمن یا تسلیم مبیع بین متبایعین اجلی معین نشده باشد اگر سه روز از تاریخ‌ بیع بگذرد و در این مدت نه بایع مبیع را تسلیم مشتری نماید و نه مشتری تمام ثمن را به بایع بدهد، بایع مختار در فسخ معامله میشود.» در اینجا اختیار فسخی تحت عنوان خیار تاخیر تادیه ثمن وجود دارد. مواد ۴۰۲ تا ۴۰۹ قانون مدنی به این اختیار فسخ در پرداخت ثمن اشاره دارد.

خیار تاخیر پرداخت ثمن

  • اولین شرط این است که مبیع ما عین معین باشد یا در حکم معین باشد.
  • دوما تسلیم مبیع و ثمن حال باشد (زمان دار و موعد دار نباشد).
  • سوما این مدت تاخیری که می تواند خیار تاخیر ثمن را ایجاد بکند، سه روز از تاریخ وقوع بیع است.
  • چهارما نباید در این مدت نه مبیع کاملا تسلیم شده باشد نه ثمن کاملا تسلیم شده باشند. اگر اینها کاملا تسلیم شده باشند خیار تادیه ثمن رخ نمی دهد.

تاخیر پرداخت ثمن در مورد کالاهای فاسد شدنی

اینکه گفته می شود سه روز تاخیر صورت بگیرد مربوط به حالت عادی قضیه است (کالاهای معمول). اگر مبیع ما احیانا از کالاهایی باشد که سریع فاسد می شوند و در معرض فساد قرار میگیرد یا اگر زمان بگذرد، سریع ارزشش کم می شود، طبیعتا در اینجا آن مدت سه روز رعایت نمی شود.

این مسئله در ماده ۴۰۹ ق.م اشاره شده:

« هر گاه مبیع از چیزهایی باشد که در کمتر از سه روز فاسد و یا کم قیمت میشود ابتداء خیار از زمانی است که مبیع مشرف به فساد یا ‌کسر قیمت میگردد.»

منظور از تسلیم کامل مبیع یا ثمن چیست؟

وقتی می گوییم مبیع و ثمن تسلیم نشده باشد تسلیم کامل مد نظر هست. اگر جزیی از ثمن و یا جزیی از مبیع داده بشود، اینجا مانع پیدایش خیار نیست. آن چیزی مانع پیدایش خیار است که کل ثمن و کل مبیع را شامل بشود.

ماده ۴۰۷ که ماده مهمی است می گوید :

«تسلیم بعض ثمن یا دادن آن به کسی که حق قبض ندارد خیار بایع را ساقط نمی کند».

درصورتیکه خود مشتری حاضر به دریافت ثمن نشود چه باید کرد؟

البته گاهی ممکن است خود مشتری حاضر به پرداخت ثمن است اما بایع آن را دریافت نمی کند. آنجایی که بایع امتناع از دریافت نمی کند، مشتری وظیفه خودش را انجام داده است. اینجا دیگر خیار تادیه ثمن پدید نمی آید ماده ۴۰۵ هم این نکته را بیان کرده است.

ماده ۴۰۵ ق.م « اگر مشتری ثمن را حاضر کرد که بدهد و بایع از اخذ آن امتناع نمود خیار فسخ نخواهد داشت».

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی
 9  وکیل آنلاین

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

خرید و فروش املاک با وکالت نامه

خرید و فروش املاک با وکالت نامه مزایا و معایبی دارد که افراد بر اساس شرایط خود ممکن است این راه را برای معامله انتخاب نمایند....

مراحل گرفتن پاسپورت

مراحل گرفتن پاسپورت برای دریافت باید به کجا مراجعه کنم؟ برای سفر به خارج از کشور، شما نیازمند گذرنامه هستید. ویزا یا...

نحوه ی گرفتن وکیل معاضدتی

افراد برای برخورداری از دادرسی عادلانه، طرح دعوا یا دفاع در برابر دیگری، از حق داشتن وکیل برخوردارند. این حق در قانون اساسی و...

3/5 - (2 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۰ دیدگاه ثبت شده است.