حکم جلب متهم به چه معناست؟
۳۰ آذر, ۱۴۰۰ امور کیفری 2 مدت زمان مطالعه: 5 دقیقهحکم جلب متهم به چه معناست؟
حتما تا به حال اصطلاح حکم جلب را شنیده اید. این حکم در خصوص پرونده های حقوقی و پرونده های کیفری قابل صدور است. در خصوص پرونده های کیفری، هنگامی که شکایت کیفری ای مطرح می شود، بازپرس مسئول رسیدگی و پیگیری و تحقیق و تعقیب شخص متهم است. از آن جا که هنوز اتهام شخص به اثبات نرسیده است، آن فرد هنوز مجرم نیست. اما ممکن است برای تحقیقات بیشتر و بازجویی یا جلوگیری از فرار متهم، اصطلاحاً حکم جلب برای متهم صادر کنند و او را بازداشت کنند.
صدور حکم جلب متهم
ابتدا باید گفت که قرار جلب صحیح است و حکم جلب اصطلاحیست که بین مردم جا افتاده است. آراء صادره از دادگاه به دو صورت حکم و قرار هستند. حکم ها آراء قطعی دادگاه ها را شامل می شوند و قرارها اصولاً توسط قاضی یا بازپرس در صورت لزوم به یک منظور خاص و بسته به شرایط صادر می شوند. در خصوص احکام دادگاه ها امکان شکایت و تجدیدنظر خواهی وجود دارد اما در مورد قرارها امکان تجدید نظر یا شکایت وجود ندارد. این حکم در خصوص پرونده های کیفری به اینصورت است که قرار جلب متهم یا به اصطلاح عامیانه ی آن حکم جلب، که همانند ابلاغیه ها یک برگه ایست که توسط بازپرس پرونده صادر می شود و در آن ضمن درج مشخصات شخص متهم، دلیل جلب کردن او را نیز توضیح داده است.
حکم جلب متهم ممکن است در جایی صادر شود که حضور متهم در دادگاه الزامی است اما او بدون دلیل موجه حضور پیدا نمی کند و این مسئله مانع از رسیدگی می شود و یا در جایی احتمال فرار متهم وجود دارد یا زمانی که حضور متهم برای تحقیقات و بررسی ها الزامی است، صادر می گردد.
انواع حکم جلب
در هر حوزه ی قضایی، تنها قاضی همان حوزه می تواند دستور جلب صادر کند برای متهمی که در آن حوزه حضوره دارد. بنابراین اگر قاضی مشهد بخواهد دستور جلب صادر کند باید متهم در حوزه ی قضایی مشهد باشد زیرا این قاضی در خارج از حوزه ی خود نمی تواند قرار جلب صادر کند. اگر شخص متهم در حوزه ی قضایی دیگری باشد، باید به حوزه ای که متهم در آن قرار دارد، نیابت داده شود.
قرار جلب به دو صورت می تواند صادر شود:
- دستور جلب عادی: در اینجا اگر آدرس محل سکونت متهم را بدانید، تنها به یک کلانتری خاص، دستور جلب متهم را ابلاغ می کنند و با مامور برای جلب او اقدام می کنند.
- دستور جلب سیار: در اینجا حالتی است که ما آدرسی از شخص متهم نداریم بنابراین دستور را به تمام کلانتری های آن حوزه ارسال می کنند تا در صورت مشاهده ی متهم فورا او را دستگیر کنند.
شرایط صدور حکم جلب متهم در پرونده کیفری چیست؟
در خصوص شرایط صدور حکم جلب متهم، نکته ی حائز اهمیتی وجود دارد و آن نکته این است که بازپرس برای جلب متهم باید حتما دلایل کافی و قابل توجهی داشته باشد زیرا نمی توان بدون دلیل کافی هرکسی را که دلمان خواست جلب یا احضار کنیم. جلب اشخاص به معنای سلب آزادی آن هاست و این مسئله حق آزادی افراد را محدود و همچنین به آبرو و حیثیت آن ها را ممکن است لطمه بزند. به همین دلیل قانون گذار ضمانت اجرایی برای این مسئله تعیین کرده است و در صورتی که بازپرس بدون رعایت این نکته اقدام به جلب یا احضار متهم کند، تخلف کرده است و مجازات انتظامی در انتظار اوست. در ماده ۱۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری به این مسئله اشاره شده است.
” ماده ۱۶۸ آیین دادرسی کیفری:بازپرس نباید بدون دلیل کافی برای توجه اتهام، کسی را به عنوان متهم احضار و یا جلب کند. |
در خصوص جلب متهم، بازپرس باید از قبل احضاریه برای او بفرستد و سپس اقدام به جلب او نماید. اما موارد استثنائی وجود دارد که قانون گذار در ماده ۱۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری، آن ها را نام برده است.
” ماده ۱۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری: در موارد زیر بازپرس می تواند بدون آن که ابتداء احضاریه فرستاده باشد، دستور جلب متهم را صادر کند: |
آیا مدت حکم جلب قابل تمدید است؟
حکم جلب مدت مشخصی دارد. اگر مهلت مشخص شده به پایان رسید اما هنوز موفق به جلب متهم مورد نظر نشدید، این مدت زمان قابل تمدید است. اگر برای تمدید زمان آن اقدام نکنید، حکم قبلی فاقد اعتبار است و نمی توان بر اساس آن حکم قبلی اقدام نمود.
[…] بازداشت وام گیرنده امکان پذیر است که این موضوع از طریق حکم جلب سیار و یا عادی انجام میشود. جلب سیار به آن مفهوم است که […]
[…] بازداشت وام گیرنده امکان پذیر است که این موضوع از طریق حکم جلب سیار و یا عادی انجام میشود. جلب سیار به آن مفهوم است که […]