شرایط رجوع از هبه (پس گرفتن هدیه)

توسط: کارشناس 3 ۴ اسفند, ۱۴۰۰ 0 مدت زمان مطالعه: 3 دقیقه

۴.۵/۵ - (۲ امتیاز)

شرایط رجوع از هبه

آیا می توان از هبه رجوع نمود؟

چه شرایطی برای رجوع از هبه وجود دارد؟

همانطور که در مطلب دیگری بیان کردیم، در اصطلاح عامیانه هبه همان هدیه ای است که به کسی داده می شود. هبه یک نوع عقد بلاعوض است. به این معنا که شخص در مقابل دریافت هدیه نیازی نیست که به طرف مقابل چیزی بپردازد. درعرف به این صورت است که هنگامی که شما هدیه ای به شخصی می دهید، قصد ندارید که بعدا آن را پس بگیرید.

اما خب در دنیای حقوقی، این مسائل به گونه ی دیگریست.

ارکان عقد هبه چیست؟

در عقد هبه مانند سایر عقود ما سه رکن اصلی داریم:

واهب: شخصی که مال خود را به شخص دیگری به صورت مجانی هدیه می کند. (هدیه دهنده)
متهب: شخصی که مال مورد هبه به ملکیت او در می آید. (هدیه گیرنده)
مال موهوبه: مالی که هبه می شود. (هدیه)

” ماده ۷۹۵ قانون مدنی:

هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجاناً به کس دیگری تملیک می کند تملیک‌ کننده واهب طرف دیگر را متهب، مالی را‌که مورد هبه است عین موهوبه می گویند.”

هبه به چه معناست؟
معامله ی فضولی چیست؟
نحوه استرداد هدایای دوران نامزدی

آیا در هبه قبض مال شرط است؟

در عقد هبه، قبض مال موهوبه شرط صحت است. از آن جا که این عقد به صورت مجانی واقع می شود، تا زمانی که مال مورد هبه به متهب تحویل داده نشود، او مالک مال شناخته نمی شود و هبه ای صورت نگرفته است. در نتیجه مالک مال می تواند از هبه صرف نظر بکند.

” ماده ۷۹۸ قانون مدنی:

هبه واقع نمی شود مگر با قبول و قبض متهب، اعم از اینکه مباشر قبض خود متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ‌ندارد.”

شرایط رجوع از هبه چیست؟

مطابق قانون، در صورتی که عقد هبه به صورت صحیح و کامل واقع شده باشد، جز در یکسری مواردی که در قانون استثناء شده اند، می تواند از هبه رجوع نمود و مال مورد هبه را مسترد کرد.

بنابراین ما باید با استثنائاتی که نمی توان در آن ها از هبه رجوع کرد، آشنا شویم.

” ماده ۸۰۳ قانون مدنی:

بعد از قبض نیز واهب میتواند با بقاء عین موهوبه از هبه رجوع کند مگر در موارد ذیل:
۱) در صورتی که متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
۲) در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
۳) در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهراً مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.
۴) در صورتی که در عین موهوبه تغییری حاصل شود.”

بنابراین در غیر از موارد فوق می توان از هبه رجوع کرد.

نحوه پس گرفتن مال موهوبه

پس در صورتی که هیچ کدام از شرایط بیان شده در ماده ۸۰۳ قانون مدنی وجود نداشت، واهب می تواند از مال مورد هبه رجوع کند.

برای این کار ابتدا باید واهب یک اظهارنامه مبنی بر رجوع از خود به مال موهوبه برای شخص متهب ارسال نماید و از او بخواهد که مال موهوبه را مسترد کند.

اگر متهب به اظهارنامه ی واهب اهمیتی ندهد،واهب باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی مراجعه کند و دادخواستی مبنی بر استرداد مال موهوبه تنظیم نماید.

دادگاه بعد از رسیدگی به درخواست و احراز عدم وجود شرایط مقرر در ماده ۸۰۳ قانون مدنی، حکم به استرداد مال موهوبه می دهد.

گروه حقوقی دادیاران _ وکیل امور مالی
۰۹۱۵۲۴۴۷۰۹۰

4.5/5 - (2 امتیاز)

شرایط رجوع از هبه (پس گرفتن هدیه)