بازداشت موقت چیست؟

۲۸ آذر, ۱۴۰۰ 0 مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
بازداشت-موقت
به این مطلب امتیاز دهید

بسیاری از اوقات افراد به اشتباه تصور می کنند که بازداشت همان حبس است. اما خیر اینگونه نیست. بازداشت موقت یک قراری است که توسط بازپرس در جریان رسیدگی به اتهام کیفری یک شخص صادر می شود و در هنگام صدور این قرار هنوز مجرمیت متهم ثابت نشده است. اما در خصوص حبس، در اینجا شخص محکوم شده و مجرم بودن او اثبات شده است، پس در نتیجه ی عمل مجرمانه ی خود، مجازات حبس را تحمل می کند. در ادامه ی مطلب به توضیح قرار بازداشت موقت می پردازیم.

قرار بازداشت موقت چیست؟


قرار بازداشت موقت یکی از انواع قرارهایی است که برای مسائل کیفری صادر می شود. در این قرار شخصی که متهم به ارتکاب جرمی است اما هنوز مجرمت او نزد دادگاه اثبات نشده است را به دلیل یکسری اهداف بازداشت موقت می کنند. مرجع صدور این قرار دادسرا است. صدور این قرار توسط بازپرس پرونده تشخیص داده می شود و برای دادستان فرستاده می شود. اگر دادستان با قرار موافقت نماید این قرار صادر می شود. اگر این قرار بررسی شد و تایید شد بصورت ابلاغیه در سامانه ثنا برای متهم ارسال خواهد شد.

اهداف صدور این قرار شامل :

  • جلوگیری از پنهان شدن متهم 
  • جلوگیری از فرار او
  • حضور داشتن به موقع او در دادگاه رسیدگی کننده

در اینجا با این که مجرمیت فرد هنوز اثبات نشده است و طبق قانون کسی که مجرمیت او هنوز اثبات نشده است را نمی توان بازداشت نمود، اما در اینجا او را بازداشت می کنند و این سختگیری  شدت عمل آن ها به دلیل اهمیت بسیار موضوع است.

برای چه جرایمی قرار بازداشت موقت صادر می شود؟


از آن جا که این قرار در خصوص متهم هایی صادر می شود که هنوز مجرمیت آنها به اثبات نرسیده است، به همین دلیل نمی توان این قرار را برای هرکسی صادر نمود و در اینجا یکسری محدودیت هایی وجود دارد. در ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری، قانون گذار موارد صدور قرار بازداشت موقت را بطور مشخص بیان کرده است.

” ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری:

 صدور قرار بازداشت موقت جایز نیست، مگر در مورد جرائم زیر، که دلایل، قرائن و امارات کافی بر توجه اتهام به متهم دلالت کند:
الف- جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات، حبس ابد یا قطع عضو و جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آنها ثلث دیه کامل یا بیش از آن است.
ب- جرائم تعزیری که درجه چهار و بالاتر است.
پ- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور که مجازات قانونی آنها درجه پنج و بالاتر است.
ت- ایجاد مزاحمت و آزار و اذیت بانوان و اطفال و تظاهر، قدرت نمایی و ایجاد مزاحمت برای اشخاص که به وسیله چاقو یا هر نوع اسلحه انجام شود.
ث- سرقت، کلاهبرداری، ارتشاء، اختلاس، خیانت در امانت، جعل یا استفاده از سند مجعول در صورتی که مشمول بند (ب) این ماده نباشد و متهم دارای یک فقره سابقه محکومیت قطعی به علت ارتکاب هر یک از جرائم مذکور باشد.
تبصره – موارد بازداشت موقت الزامی، موضوع قوانین خاص، به جز قوانین ناظر بر جرائم نیروهای مسلح از تاریخ لازم‏ الاجراء شدن این قانون ملغی است.”

همانطور که در ماده فوق مشاهده می کنید قرار بازداشت موقت تنها در موارد خاصی که در ماده ی بالا ذکر شده است، صادر می شود.

مشاوره حقوقی دادیاران

شرایط صدور قرار بازداشت موقت برای متهم چیست؟


همانطور که بیان شد این قرار یکی از شدیدترین قرارهایی است که در موضوعات کیفری وجود دارد زیرا که در این جا هنوز مجرمیت فرد اثبات نشده است و پرونده در حال تحقیق و بررسی است. علاوه بر این که قانون گذار موارد صدور این قرار را بطور مشخص بیان کرده است، شرایط صدور چنین قراری را نیز در ماده ۲۳۸ قانون آیین دادرسی کیفری مطرح نموده است و بیان نموده است که حداقل یکی از موارد مذکور در این ماده برای صدور قرار بازداشت موقت باید وجود داشته باشد.

” ماده ۲۳۸ قانون آیین دادرسی کیفری:

صدور قرار بازداشت موقت در موارد مذکور درماده قبل، منوط به وجود یکی از شرایط زیر است:
الف – آ‎زاد بودن متهم موجب از بین رفتن آثار و ادله جرم یا باعث تبانی با متهمان دیگر یا شهود و مطلعان واقعه گردد و یا سبب شود شهود از اداء شهادت امتناع کنند.
ب – بیم فرار یا مخفی شدن متهم باشد و به طریق دیگر نتوان از آن جلوگیری کرد.
پ – آزاد بودن متهم مخل نظم عمومی، موجب به خطر افتادن جان شاکی، شهود یا خانواده آنان و خود متهم باشد.”

آیا می توان نسبت به صدور قرار بازداشت موقت اعتراض کرد؟


شخص متهمی که هنوز جرم او اثبات نشده است، می تواند نسبت به صدور این قراربازداشت موقت و حتی ادامه دار شدن این قرار اعتراض کند. در این خصوص موارد قابل اعتراض از قرارهایی که توسط بازپرس صادر می شود در ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری آمده است و مهلت اعتراض نیز در تبصره ماده برای افراد مقیم ایران ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ و برای افراد مقیم خارج از کشور یک ماه از تاریخ ابلاغ تعیین کرده است.

” ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری:

علاوه بر موارد مقرر در این قانون، قرارهای بازپرس در موارد زیر قابل اعتراض است:
الف – قرار منع و موقوفی تعقیب و اناطه به تقاضای شاکی
ب – قرار بازداشت موقت، ابقاء و تشدید تامین به تقاضای متهم
پ – قرار تامین خواسته به تقاضای مته
تبصره – مهلت اعتراض به قرارهای قابل اعتراض برای اشخاص مقیم ایران ده روز و برای افراد مقیم خارج از کشور یک ماه از تاریخ ابلاغ است.”

 

اگر بعد از بررسی پرونده مشخص شود که شخص متهم، مجرم نبوده است تکلیف چه می شود؟


در اینجا اگر بعد از بررسی پرونده و دلایل و مستندات موجود اگر مشخص شود که این فرد مجرم نبوده است و او را برای مدتی بازداشت کرده باشند، علاوه بر اینکه قرار منع تقیب برای او صادر می شود این شخص آزاد شده و خسارات این اشتباه نیز باید جبران شود. ممکن است بصورت مالی جبران خسارت صورت بگیرد یا اینکه نیاز باشد از فرد اعاده ی حیثیت صورت بگیرد. اما اگر مشخص شود که فرد مورد نظر مجرم است، مدت ایام بازداشت موقت از میزان محکومیت او کسر می شود.

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

در چه جرائمی دیه پرداخت می شود؟ نرخ دیه درسال ۱۴۰۳

دیه چیست ؟ در چه مواردی دیه پرداخت می شود؟ انواع دیه در قانون مجازات نرخ دیه درسال 1403 مهلت پرداخت آن چقدر...

تخریب جهیزیه توسط زوج

اختلافات خانوادگی زن و شوهر وقتی به مرحله ی طلاق میرسد یکی از موضوعات نیازمند توافق، جهیزیه است و علاوه بر استرداد جهیزیه بدون...

ولی دم چه کسی است؟

بسیاری از ما در هنگامی که قتلی اتفاق می افتد با واژه ولی دم برخورد کرده ایم اما آیا می دانید ولی دم به چه کسی می گویند و اصلا چه...

به این مطلب امتیاز دهید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۰ دیدگاه ثبت شده است.