دعوای ابطال سند رسمی چیست؟
۲۸ آذر, ۱۴۰۱ املاک و اراضی، قراردادها 2 مدت زمان مطالعه: 6 دقیقه
اسناد ملکی به دو صورت ثبت می شوند: اسنادی که در اداره ی ثبت اسناد و یا در دفاتر املاک و اسناد ثبت می شوند (سند رسمی) و اسنادی که بصورت روزمره بین دو نفر شکل می گیرند مثل قولنامه (سند عادی). حال اگر شخصی بخواهد سندی را ابطال نماید، بسته به اینکه چه نوع سندی باشد، نحوه ی طرح دعوی و مرجع طرح آن متفاوت خواهد بود. در این مطلب ابتدا به توضیح دو نوع سند رسمی و سند عادی می پردازیم و سپس در مورد دعوای ابطال سند رسمی صحبت می کنیم.
فهرست مطالب
مفاهیم مرتبط با ابطال سند
سند
طبق ماده ۱۲۸۴ قانون مدنی سند نوشته ای است که در مقام دفاع یا دعوی قابلیت استناد داشته باشد. سند مهمترین و معتبرترین ادله در بین چهار ادله ی اثبات دعوی (سند، اقرار، سوگند، شهود) می باشد. همانطور که گفته شد سند در یک تقسیم بندی به سند رسمی و سند عادی دسته بندی می شوند.
سند رسمی:
سند رسمی سندی است که براساس تعریف ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی، در اداره ی ثبت اسناد و املاک یا در دفتر اسناد رسمی یا در نزد ماموران رسمی که در این محدوده صلاحیت دارند، مطابق قانون تنظیم شده باشد.
سند رسمی از این جهت حائز اهمیت است که براساس ماده ۲۲ قانون ثبت، قانون گذار کسی را صاحب و مالک اصلی ملکی می شناسد، که نام او در سند رسمی به عنوان مالک ثبت شده باشد.
ماده ۲۲ قانون ثبت اسناد و املاک:
«همین که ملکی مطابق قانون در دفتر املاک به ثبت رسید دولت فقط کسی را که ملک به اسم او ثبت شده و یا کسی که ملک مزبور به او منتقل گردیده و این انتقال نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده یا اینکه ملک مزبور از مالک رسمی ارثاً به او رسیده باشد مالک خواهد شناخت…»
سند عادی:
براساس ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی از آنجا که قانون گذار تنها سند رسمی را تعریف کرده است، هر سندی که ویژگی های سند رسمی را نداشته باشد، سند عادی محسوب می شود. همچنین در ماده ۱۲۹۳ قانون مدنی نیز آمده است که اگر سندی توسط یکی از ماموران رسمی تنظیم اسناد تهیه شده باشد اما آن شخص صلاحیت تنظیم سند را نداشته باشد یا مطابق قانون تنظیم سند انجام نداده باشد، سند عادی محسوب می شود.
در مورد اسناد عادی می توان هم ادعای جعلی بودن نمود و هم آن را مورد تردید قرار داد یا انکار کرد. سند رسمی مدرک بسیار محکمd است که فقط می توان ادعای جعلی بودن را در مورد آن مطرح نمود.
دعوای ابطال سند رسمی
این دعوی زمانی طرح می شود که سند بر اساس قانون تنظیم نشده باشد یا اینکه ملکی به چندین نفر فروخته شده باشد. از لحاظ قانونی مالک یک ملک کسی است که نام او به عنوان مالک در دفتر ثبت املاک نوشته شده باشد. از آنجا در دفاتر ثبت اسناد نمی توان اقدام به ابطال سند نمود، باید این ابطال حتما از طریق مراجع قانونی صلاحیت دار و با ارائه ی ادله ی قوی صورت بگیرد. مرجع صالح برای طرح این دعوی، مطابق با مواد ۱۱ و ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه محلی است که ملک در حوزه ی آن واقع شده است.
- تصرف عدوانی چیست؟نحوه طرح دعوی
- خلع ید و نکات مرتبط با آن
- الزام به تنظیم سند رسمی ملک و نحوه ی درخواست آن
- مجازات شهادت دروغ چیست؟ نحوه اثبات ، شرایط تحقق و شکایت شهادت دروغ
شرایط درخواست ابطال سند
۱.اسناد مجعول:
ممکن است شخص یا اشخاصی، خواهان بدست آوردن ملکی بصورت نامشروع و غیر قانونی باشند، و با دسترسی داشتن به مهر های دولتی اقدام غیرمجاز به جعل سند نمایند تا دیگران را فریب دهند. بطور مثال شخصی با جعل شناسنامه و مدارک شناسایی، یا جعل سند مالکیت، خود را مالک آپارتمانی معرفی کرده و اقدام به فروش آن نماید. در اینجا کلاهبرداری صورت گرفته است و معامله با سند جعلی انجام شده است. براساس ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی شخص فریبکار، مجرم جرم جعل بوده و مجازات کیفری دارد. علاوه بر شکایت کیفری، در ادامه مالک اصلی ملک و خریدار می توانند هرکدام اقدام به طرح دعوای ابطال سند رسمی از طریق مراجع حقوقی نمایند.
۲.اسناد صوری:
زمانی که افراد اقدام به انعقاد قراردادهایی می نمایند که واقعی نبوده بلکه تنها بر روی کاغذ نوشته شده اند. یعنی به دنبال آن نوشته هیچگونه مالی منتقل نشده است، این گونه قراردادهای غیر واقعی رو اصطلاحاً معامله ی صوری می گویند. اگر سند رسمی ای بر مبنای این معامله ی صوری منتقل شده باشد، می توان تقاضای ابطال آن را نمود.
۳. اسناد مالکیت معارض:
هنگامی که در دو سند بخش مشترکی از ملک وجود داشته باشد که مالکیت آن، در هر دو سند آمده باشد یا اینکه برای یک ملک دو سند با دو مالکیت متفاوت وجود داشته باشند، در اینجا این اسناد با هم تعارض دارند. باید بعد از بررسی های دادگاه و صدور رای یکی از اسناد نسبت به آن بخش خاص یا کل ملک ابطال شود.
۴. اسناد صادر شده در اثر کلاهبرداری:
این اسناد شامل مواردی است که شخصی نسبت به مال غیرمنقولی که متعلق به دیگری است به هر نحوی اقدام به کلاهبرداری نماید و سند رسمی ای به این جهت صادر شود. مثلا شخصی در شرایطی که مالک ملک نیست اقدام به ثبت ملک به نام خود نماید. باید علاوه بر اقدام به طرح شکایت کیفری برای جرم کلاهبرداری، صاحب اصلی درخواست ابطال سند را به دادگاه عمومی حقوقی، تقدیم نماید.
هزینه دادرسی ابطال سند
دعوای ابطال سند، جزو دعوای غیرمالی است و باید فقط هزینه ی دادرسی که بطور معمول وجود دارد، پرداخت شود. اگر نیاز به ابطال معامله باشد، در اینجا دعوی مالی محسوب شده و باید هزینه ای بر اساس ارزش معامله پرداخت شود.
دادگاه صالح
دادگاه صالح برای طرح این دعوی، دادگاه محلی است که سند در آنجا تنظیم شده است.
مدارک لازم برای طرح دعوی ابطال سند
مدارک زیر را برای طرح دعوای ابطال سند رسمی باید به دادگاه ارائه نمود:
- اسنادی که می خواهند ابطال آن ها را از دادگاه درخواست کنند.
- ادله ای که برای بطلان سند در دست دارند.
مقالات مشابه
خرید و فروش املاک با وکالت نامه
خرید و فروش املاک با وکالت نامه مزایا و معایبی دارد که افراد بر اساس شرایط خود ممکن است این راه را برای معامله انتخاب نمایند....
تحویل مبیع برخلاف شرایط مندرج در قرارداد
در عقد بیع اگر طرفین به تعهدات خود عمل ننمایند می توان مطابق قانون، نسبت به مطالبه ی خسارت و جبران ضرر وارده اقدام نمود. اگر...
سوءاستفاده از وکالت تام الاختیار، اقدام قانونی و پیشگیری
وکالت تام الاختیار نوعی از وکالت می باشد که وکیل برای امور مشخص شده نیاز به اجازه ی موکل ندارد و راسا می تواند اقدام نماید....
دیدگاهتان را بنویسید
۲ دیدگاه ثبت شده است.
با عرض سلام و آرزوی سلامتی
فوق العاده بود ممنون .
ممکنه نسبت به زمین های که سالهاس کسی سراغش نیامده و لی مالک داره فرضا:شخصی سالها پیش از روستا یا شهر به شهر دیگری نقل مکان میکند و بعد از فوت ایشان ورثه برای فروختن ملک به زادگاه برمیگردن میبینن که چندین خونه ساخته شده یه سند دست نویس برا سال ۱۳۲۰وجود داره و حدود ان با اسم همسایه نوشته شده؟!بایستی چگونه ثابت کنم دادگاه یا شورا خاسته ما باید چی باشه چه مدارکی باید موجود باشه با چه دلایلی میشه اثبات کرد اگه ممکنه راهنمای بفرماین ممنون از لطف شما
شما به عنوان خواهان دعوای اثبات مالکیت بایستی در درجه اول نسبت به اثبات وجود قراردادی مبنی بر انتقال مالکیت یا ادله ای مبنی بر مالکیت ارائه نمایید