عفو مجازات

توسط: کارشناس 3 ۱۵ آبان, ۱۴۰۱ 0 مدت زمان مطالعه: 4 دقیقه

به این مطلب امتیاز دهید

فهرست مطالب

۱)عفو عمومی :
۲)عفو خصوصی :
شرایط تعلق عفو خصوصی:
موارد عدم شمول عفو:
نحوه درخواست عفو مجازات:

یکی از مجازات ها برای شخص مجرم، مجازات حبس است. در این مجازات فرد باید مدتی را در زندان سپری کند. مجرم آزادی و ارتباط خود را با دنیای بیرون تقریبا از دست می دهد به همین دلیل مجازات سختی بشمار می آید. اما قانون گذار راهکارهایی را برای کاهش این فشار ها برای برخی از مجرمین پیش بینی کرده است. از جمله ی این راه هایی که قانون گذار پیش بینی نموده است: مرخصی، عفو و آزادی مشروط است. در ادامه ی مبحث به شرایط عفو مجازات می پردازیم.

در قانون مجازات اسلامی، دو نوع عفو مجازات داریم:

۱)عفو عمومی 2)عفو خصوصی

۱)عفو عمومی :

عفو عمومی به مرتکبان یک جرم خاص تعلق می گیرد. بدین صورت که گروهی از افراد زندانی که یک جرم خاص را مرتکب شده اند، مورد عفو قرار می گیرند.

بطور مثال گروهی از زندانیان سیاسی،که علیه رژیم شاه اقدام نموده بودند، بعد از انقلاب سال ۵۷ ،همگی مورد عفو عمومی قرار گرفتند.

شرایط تعلق عفو عمومی وخصوصی :

ماده ۹۶ قانون مجازات اسلامی:

عفو یا تخفیف مجازات محکومان، در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رئیس قوه قضائیه با مقام رهبری است.

۲)عفو خصوصی :

عفو خصوصی همانطور که از نام آن مشخص است، با توجه به شرایط خاصی که برای زندانی درنظر گرفته شده است و بصورت فردی، اعمال میشود.

عفو خصوصی بیشتر در اعیاد و مناسبت های خاص صورت میگیرد. مثلا عفو عید نوروز یا عفو عید قربان…

این عفو نیز همانند عفو عمومی، با پیشنهاد رئیس قوه ی قضائیه و با دستور مقام رهبری اتفاق می افتد.

ماده ۹۷ قانون مجازات اسلامی:

عفو عمومی که به موجب قانون در جرائم موجب تعزیر اعطاء می شود، تعقیب و دادرسی را موقوف می کند. در صورت صدور حکم محکومیت، اجرای مجازات موقوف و آثار محکومیت نیز زائل می شود.

ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی:

عفو، همه آثار محکومیت را منتفی می کند لکن تاثیری در پرداخت دیه و جبران خسارت زیاندیده ندارد.

شرایط تعلق عفو خصوصی:

در این نوع عفو شخص زندانی، خانوده اش یا قاضی باید در قدم اول عفو را از رئیس زندان که در آن در حال گذراندن محکومیت است، درخواست نمایند. سپس جلسه ای تشکیل می شود که متشکل از رئیس زندان، رئیس دادگستری و قاضی تحقیق زندان است. کمیسیون عفو بررسی های لازمه را انجام داده و لیستی از اسامی زندانیانی که شرایط عفو را دارند به رئیس قوه قضیائیه میدهد. رئیس قوه ی قضائیه لیست را تا ۱۵ روز پیش از یکی از مناسبت ها مثل اعیاد برای مقام رهبری می فرستد. چنانچه رهبری تائید نهایی را بدهند، عفو مشمول حال زندانیان خواهد شد ودر مناسبت پیش رو اعلام خواهد شد.

شرایط زندانی مشمول عفو مجازات :

۱.شخص زندانی باید مرتکب یک جرم تعزیری شده باشد.

نکته:جرایم حدی مشمول عفو خصوصی می شوند.اما استثناء در جرم قذف و محاربه وجود دارد، در جرم محاربه در صورت اثبات جرم توسط اقرار خود متهم و توبه او امکان درخواست عفو او از مقام رهبری توسط رئیس قوه قضائیه وجود دارد. در جرم قذف تنها در صورت توبه ی متهم و احزار توبه ی او در محکمه امکان عفو وجود دارد.

۲. متهم قسمتی از مجازات خود را گذرانده باشد. این مدت زمان بسته به مقدار مجازات اصلی او تعیین می شود.

۳.اگر شاکی خصوصی دارد، باید رضایت شاکی جلب شود و خسارات را نیز جبران نماید.

۴.شخص زندانی که می خواهد مشمول عفو شود، بیش از دو فقره محکومیت کیفری موثر نباید داشته باشد.

۵.اولین باری باشد که زندانی از عفو استفاده می کند.

موارد عدم شمول عفو:

براساس ماده ۲۵ آیین نامه کمیسیون عفو وتخفیف مجازات موارد زیر مشمول عفو، تخفیف و تبدیل مجازات نمی شود:

۱- قاچاقچیان حرفه ای مواد مخدر

۲- مواردی که مجازات آن حق الناس است مانند قصاص

۳- سرقت مسلحانه

۴- تجاوز و زنای به عنف

۵- مصادیق مهم جرایمی از قبیل جاسوسی ، محاربه ، قاچاق سلاح و مهمات، اختلاس، ارتشاء و آدم ربایی

۶- محکومان به جرایم مستوجب حد شرعی اعدام و رجم که با شهادت شهود اثبات شده باشد.

تبصره- حرفه ای بودن و تعیین مصادیق مهم مقرر در این ماده به تشخیص رئیس قوه قضاییه است.

نحوه درخواست عفو مجازات:

در معاونت اجرای احکام کیفری، واحدی تحت عنوان سجل کیفری عفو وبخشودگی وجود دارد که این واحد برای ثبت درخواست عفو یا تخفیف مجازات وجود متهمان است.بنابراین باید این درخواست خود را در سامانه ی الکترونیکی قضائی ثبت نموده و در خواست عفو نمایند،تا توسط قاضی اجرای احکام کیفری،درخواست را مورد بررسی قرار بگیرد.

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

به این مطلب امتیاز دهید

عفو مجازات