مجازات شهادت دروغ چیست؟
۱۱ دی, ۱۴۰۱ امور کیفری 0 مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
فهرست مطالب
آیا می دانستید در صورت اثبات شهادت دروغ، شخص دروغگو مطابق قانون مجازات خواهد شد. یکی از پنج ادله معتبر که در قانون آورده شده، شهادت شهود است. در واقع هنگامی که فرد واقف به واقعیت و حقیقت یک جرم اتفاق افتاده باشد، و این اطلاعات خود را در دادگاه به عنوان حقیقت مطرح می کند، شهادت داده است. این شهادت دادن برای خود شاهد نفع یا ضرری ندارد، بلکه فقط به عنوان دلیلی هست که به نفع یکی از طرفین دعوی ارائه می شود. شهادت در روند صدور یک حکم نقش مهم و تعیین کننده ای دارد به همین دلیل قانون گذار شهادت دروغ را جرم انگاری کرده است. در ادامه ی مطلب به شرایط مجازات شهادت دروغ می پردازیم.
جرم شهادت دروغ
شهادت به این معناست که شخصی که از حقیقت امر یا واقعه ای آگاه است، اطلاعات خو را در مورد واقعیت در اختیار دادگاه قرار دهد تا محکمه از آن به عنوان یکی از ادله ی معتبر و موثر، در روند صدور حکم استفاده نماید. این شهادت به نفع یکی از طرفین دعواست و برای خود شاهد، ضرر یا منفعتی به دنبال ندارد. در ماده ۱۲۵۸ قانون مدنی، شهادت به عنوان یکی از ادله های معتبر برای اثبات ادعا معرفی شده است:
« دلایل اثبات دعوی از قرار ذیل است:
۱. اقرار.
۲. اسناد کتبی.
۳. شهادت.
۴. امارات.
۵. قسم.»
حال اگر شخصی به واقعیت امری آگاه باشد و در دادگاه خلاف واقعیت شهادت دهد، در اینجا شهادت دروغ اتفاق افتاده است. وقتی شخصی شهادت دروغی می دهد ممکن است که در روند صدور حکم نهایی تاثیر گذار باشد و این مسئله به ضرر طرف مقابل تمام شود. به دلیل اهمیت بسیار بالا شهادت، قانون گذار شهادت دروغ را جرم انگاری کرده است.
مجازات شهادت دروغ
جرم انگاری شهادت دروغ به جهت جلوگیری از بی عدالتی و تضییع حقوق افراد است تا بازدارندگی ای در شخصی که می خواهد شهادت دهد ایجاد شود. براساس متن ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی، مجازات شهادت دروغ در دادگاه به شرح زیر است:
« هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده‌میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
تبصره – مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب حدود و قصاص و دیات برای شهادت دروغ ذکر گردیده است.»
اولاً اینکه شهادت دروغ تنها در دادگاه و در محضر مقام رسمی صلاحیت دار اگر صورت بگیرد قابل مجازات است. پس اگر در دادگاه نباشد یا اگر نزد مقام رسمی صلاحیتدار نباشد نمی توان جرم در نظر گرفت. دوماً سه نوع مجازات در ماده فوق در نظر گرفته شده است:
- حبس از ۹۱ روز تا دو سال.
- جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار تا ۱۲ میلیون ریال.
- اگر در اثر شهادت دروغ شخص مجازاتی بر دیگران اعمال شده باشد اعم از مجازات قصاص (مثلا قطع عضو)، دیات (دیه سقط جنین) یا حدود (حد زنا) در اینجا مسئولیت این مجازات اعمال شده بر عهده شاهد دروغگو است و این شخص مجازات خواهد شد. یعنی اگر مثلاً در موضوع دیه به دروغ شهادت داده است که اقای الف جنین خانم ب را با عمل خود سقط کرده است، در اینجا دیه ی جنینی که برعهده ی الف بوده است را باید بپردازد. یا اگر در بحث قصاص با شهادت دروغ خود موجب قطع عضو شخصی شده است، همان عضو خود شاهد دروغگو نیز قطع می شود.
آیا خسارات نیز در اثر شهادت کذب قابل جبران است؟
براساس ماده ۲۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری اگر در اثر شهادت دروغ خسارتی به شخصی وارد شود، دولت باید آن خسارات را جبران نماید و اگر آن خسارات مسئولی داشته باشد سپس برای مطالبه ی خسارت پرداخت شده به مسئول اصلی مراجعه کند. ماده ۲۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری:
«جبران خسارت موضوع ماده (۲۵۵: اشخاصی که در جریان تحقیقات مقدماتی و دادرسی به هر علت بازداشت می شوند و از سوی مراجع قضائی، حکم برائت یا قرار منع تعقیب در مورد آنان صادر شود، می توانند با رعایت ماده (۱۴) این قانون خسارت ایام بازداشت را از دولت مطالبه کنند.) این قانون بر عهده دولت است و در صورتی که بازداشت بر اثر اعلام مغرضانه جرم، شهادت کذب و یا تقصیر مقامات قضائی باشد، دولت پس از جبران خسارت می تواند به مسوول اصلی مراجعه کند.»
نحوه شکایت شهادت دروغ
اگر شخصی علیه شما شهادت دروغ داد ابتدا باید یک شکایت با موضوع شهادت دروغ در دادگاه مطرح نمایید. ابتدا به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نموده و با پر نمودن فرم شکوائیه، باید ادله و مستندات خود را ذیل شکوائیه ی خود ضمیمه کند و به دادگاه تقدیم نماید. پس از بررسی و تعقیب پرونده در دادسرا و بررسی صحت شکایت شخص شاکی، پرونده به دادگاه کیفری ارسال می شود. بعد از بررسی ادله و مستندات شاکی در دادگاه، قاضی حکم مقتضی را صادر می نماید.
نتیجه گیری
بنابراین نتیجه می گیریم که اگر شخصی علیه ما شهادت دروغ داد حتما به مراجع قضایی مراجعه کنیم و ماجرا را پیگیری نماییم تا بتوانیم به حق خود را دریافت کنیم. همچنین باید حواسمان باشد که اگر دوست و آشنایی از ما خواهش کرد که به دروغ در دادگاه به نفع او و به ضرر دیگری شهادت دروغ دهیم به هیچ وجه زیر بار نرویم و قبول نکنیم، حتی اگر به آن شخص اعتماد داشتیم اما تا واقعا شاهد حقیقت امری نبودید، در دادگاه شهادت ندهید. زیرا علاوه بر اینکه ممکن است باعث ضایع شدن حق طرف مقابل شود ، عملی خلاف قانون است و برای خودمان نیز دردسر ایجاد می کنیم.
کمتر از یک ساعت پاسخ خود را دریافت کنید
مقالات مشابه
نشر اکاذیب چیست و چه مجازاتی دارد؟
فهرست مطالبمفهوم نشر اکاذیب و مجازات آننشر اکاذیب چیست؟جرم نشر اکاذیبمجازات نشر اکاذیببار اثباتی جرم مفهوم نشر اکاذیب و...
دفاع مشروع چیست؟
فهرست مطالبمفهوم دفاع مشروع و شرایط آنشرایط دفاع مشروعپرداخت دیه در دفاع مشروع ممکن است تابحال در مواقع زیادی واژه دفاع مشروع...
ولی دم چه کسی است؟
بسیاری از ما در هنگامی که قتلی اتفاق می افتد با واژه ولی دم برخورد کرده ایم اما آیا می دانید ولی دم به چه کسی می گویند و اصلا چه...
دیدگاهتان را بنویسید