مجازات شهادت دروغ چیست؟ نحوه اثبات ، شرایط تحقق و شکایت شهادت دروغ

۲۵ شهریور, ۱۴۰۲ 0 مدت زمان مطالعه: 9 دقیقه
شهادت دروغ
۲.۶/۵ - (۷ امتیاز)

آیا می دانستید در صورت اثبات شهادت دروغ، شخص دروغگو مطابق قانون مجازات خواهد شد. یکی از پنج ادله معتبر که در قانون آورده شده، شهادت شهود است. در واقع هنگامی که فرد واقف به واقعیت و حقیقت یک جرم اتفاق افتاده باشد، و این اطلاعات خود را در دادگاه به عنوان حقیقت مطرح می کند، شهادت داده است. این شهادت دادن برای خود شاهد نفع یا ضرری ندارد، بلکه فقط به عنوان دلیلی هست که به نفع یکی از طرفین دعوی ارائه می شود. شهادت در روند صدور یک حکم نقش مهم و تعیین کننده ای دارد به همین دلیل قانون گذار شهادت دروغ را جرم انگاری کرده است. در ادامه ی مطلب به شرایط مجازات شهادت دروغ می پردازیم.


مشاوره فوری با وکیل

در رابطه با شهادت دروغ نیاز به مشاوره دارید ؟

درخواست مشاوره تلفنی
 7  وکیل آنلاین

شهادت دروغ

شهادت به این معناست که شخصی که از حقیقت امر یا واقعه ای آگاه است، اطلاعات خو را در مورد واقعیت در اختیار دادگاه قرار دهد تا محکمه از آن به عنوان یکی از ادله ی معتبر و موثر، در روند صدور حکم استفاده نماید. این شهادت به نفع یکی از طرفین دعواست  و برای خود شاهد، ضرر یا منفعتی به دنبال ندارد. در ماده ۱۲۵۸ قانون مدنی، شهادت به عنوان یکی از ادله های معتبر برای اثبات ادعا معرفی شده است:

« دلایل اثبات دعوی از قرار ذیل است:
۱. اقرار.
۲. اسناد کتبی.
۳. شهادت.
۴. امارات.
۵. قسم.»

حال اگر شخصی به واقعیت امری آگاه باشد و در دادگاه خلاف واقعیت شهادت دهد، در اینجا شهادت دروغ اتفاق افتاده است. وقتی شخصی شهادت دروغی می دهد ممکن است که در روند صدور حکم نهایی تاثیر گذار باشد و این مسئله به ضرر طرف مقابل تمام شود. به دلیل اهمیت بسیار بالا شهادت، قانون گذار شهادت دروغ را جرم انگاری کرده است.

مجازات شهادت دروغ

مجازات شهادت دروغ

جرم انگاری شهادت دروغ به جهت جلوگیری از بی عدالتی و تضییع حقوق افراد است تا بازدارندگی ای در شخصی که می خواهد شهادت دهد ایجاد شود. براساس متن ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی، مجازات شهادت دروغ در دادگاه به شرح زیر است:

« هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده‌میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
تبصره – مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب حدود و قصاص و دیات برای شهادت دروغ ذکر گردیده است.»

اولاً اینکه شهادت دروغ تنها در دادگاه و در محضر مقام رسمی صلاحیت دار اگر صورت بگیرد قابل مجازات است. پس اگر در دادگاه نباشد یا اگر نزد مقام رسمی صلاحیتدار نباشد نمی توان جرم در نظر گرفت. دوماً سه نوع مجازات در ماده فوق در نظر گرفته شده است:

  • حبس از ۹۱ روز تا دو سال.
  • جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار تا ۱۲ میلیون ریال.
  • اگر در اثر شهادت دروغ شخص مجازاتی بر دیگران اعمال شده باشد اعم از مجازات قصاص (مثلا قطع عضو)، دیات (دیه سقط جنین) یا حدود (حد زنا) در اینجا مسئولیت این مجازات اعمال شده بر عهده شاهد دروغگو است و این شخص مجازات خواهد شد. یعنی اگر مثلاً در موضوع دیه به دروغ شهادت داده است که اقای الف جنین خانم ب را با عمل خود سقط کرده است، در اینجا دیه ی جنینی که برعهده ی الف بوده است را باید بپردازد. یا اگر در بحث قصاص با شهادت دروغ خود موجب قطع عضو شخصی شده است، همان عضو خود شاهد دروغگو نیز قطع می شود.

آیا خسارات نیز در اثر شهادت کذب قابل جبران است؟

براساس ماده  ۲۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری اگر در اثر شهادت دروغ خسارتی به شخصی وارد شود، دولت باید آن خسارات را جبران نماید و اگر آن خسارات مسئولی داشته باشد سپس برای مطالبه ی خسارت پرداخت شده به مسئول اصلی مراجعه کند. ماده 259 قانون آیین دادرسی کیفری:

«جبران خسارت موضوع ماده (۲۵۵: اشخاصی که در جریان تحقیقات مقدماتی و دادرسی به هر علت بازداشت می شوند و از سوی مراجع قضائی، حکم برائت یا قرار منع تعقیب در مورد آنان صادر شود، می توانند با رعایت ماده (۱۴) این قانون خسارت ایام بازداشت را از دولت مطالبه کنند.) این قانون بر عهده دولت است و در صورتی که بازداشت بر اثر اعلام مغرضانه جرم، شهادت کذب و یا تقصیر مقامات قضائی باشد، دولت پس از جبران خسارت می تواند به مسوول اصلی مراجعه کند.»

شرایط تحقق جرم شهادت دروغ

  • از آن جا که جرم شهادت دروغ یکی از جرایم عمدی محسوب می شود، شخصی که مرتکب چنین جرمی می شود باید قصد انجام این کار را داشته باشد. یعنی میل درونی و اراده به انجام شهادت دروغ علیه شخصی داشته باشد. همچنین شخصی که به عنوان شاهد شهادت می دهد به عواقب شهادت دروغ خود به طور کامل واقف است.
  • این شهادت باید در حضور قاضی دادگاه انجام شود. بنابراین شهادت در هرجای دیگری از جمله کلانتری، جمع دوستانه و … قابل قبول نیست.
  • یا اینکه شهادت نزد یک مقام رسمی ادا شود. اگر شهادت نزد یک مقام رسمی انجام شود می توان گفت که شهادت کذب اتفاق افتاده است. مثل اینکه شخصی نزد مامور اداره ی ثبت احوال در مورد تولد بچه ای، شهادت دروغ بدهد.

نحوه شکایت شهادت دروغ

اگر شخصی علیه شما شهادت دروغ داد ابتدا باید یک شکایت با موضوع شهادت دروغ در دادگاه مطرح نمایید. ابتدا به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نموده و با پر نمودن فرم شکوائیه، باید ادله و مستندات خود را ذیل شکوائیه ی خود ضمیمه کند و به دادگاه تقدیم نماید. پس از بررسی و تعقیب پرونده در دادسرا و بررسی صحت شکایت شخص شاکی، پرونده به دادگاه کیفری ارسال می شود. بعد از بررسی ادله و مستندات شاکی در دادگاه، قاضی حکم مقتضی را صادر می نماید.

نحوه اثبات شهادت دروغ

هنگامی که طرف مقابل دعوی، علیه شما شاهدی می آورد و اقدام به شهادت دروغ می کند، شما با زیرکی می توانید دست شاهد دروغگو را رو کنید.

۱. جرح و تعدیل شاهد: شاهد برای شهادت دادن باید دارای یکسری شرایطی باشد، شما می توانید با جرح شاهد، اعتراض نمایید که شاهد یکی یا چندتا از شرایط قانونی شهادت که در ماده ۱۳۱۳ قانون مدنی آمده است را ندارد. تعدیل شاهد نیز به معنای این است که شاهد یک یا چند تا از شرایط شرعی شاهد را ندارد.

جرح شاهد باید قبل از اینکه او اقدام به شهادت دادن نماید، انجام شود.

” ماده ۲۳۴ قانون آیین دادرسی مدنی:

هریک از اصحاب دعوا می توانند گواهان طرف خود را با ذکر علت جرح نمایند. چنانچه پس از صدور رای برای دادگاه معلوم شود که قبل از ادای گواهی جهات جرح وجود داشته ولی بر دادگاه مخفی مانده و رای صادره هم مستند به آن گواهی بوده، مورد از موارد نقض می باشد و چنانچه جهات جرح بعد از صدور رای حادث شده باشد موثر در اعتبار رای دادگاه نخواهد بود.
تبصره – در صورتی که طرف دعوا برای جرح گواه از دادگاه استمهال نماید دادگاه حداکثر به مدت یک هفته مهلت خواهد داد.”

۲.پرسیدن سوالات دقیق و نشان دادن تعارضات میان گفته های شاهد: می توانید با پرسیدن سوالاتی دقیق و با جزئیات دچار سردرگمی شاهد شده و تعارضات میان گفته های او را به قاضی نشان دهید. شما می توانید با طرح سوالات زیرکانه و دقیق به راحتی این مسئله را اثبات نمایید.

نمونه رای تلویحی شهادت دروغ

دادنامه شماره: ۱۲۳۴۵۶ تاریخ: ۱۰/۰۳/۱۴۰۳ مرجع صادرکننده: شعبه ۱ دادگاه کیفری شهر تهران

موضوع پرونده: شهادت دروغ شاکی: علی رضایی متهم: محمد احمدی

مقدمه

پرونده حاضر به شماره ۷۸۹۴۵۶، در خصوص اتهام محمد احمدی به ارائه شهادت دروغ به دادگاه، به موجب شکایت علی رضایی تحت بررسی قرار گرفت. پس از تحقیقات لازم و بررسی مدارک و شواهد ارائه‌شده توسط طرفین، دادگاه به شرح زیر اقدام به صدور رای می‌نماید:

شرح ماوقع

شاکی، علی رضایی، مدعی است که متهم، محمد احمدی، در جریان رسیدگی به پرونده‌ای در دادگاه مدنی، به نفع طرف دیگر پرونده شهادت دروغ داده است. این شهادت موجب صدور حکم ناعادلانه علیه شاکی شده است. شاکی با ارائه مستندات و شواهدی، ادعای خود را مبنی بر کذب بودن شهادت متهم ثابت نموده است.

دلایل و مستندات

  1. اظهارات شاهدان عینی: سه شاهد عینی که در زمان وقوع حادثه حضور داشته‌اند، شهادت داده‌اند که اظهارات محمد احمدی کذب بوده و واقعیت نداشته است.
  2. مدارک مستند: مدارکی از جمله پیام‌های متنی و ایمیل‌ها که تناقض‌های آشکاری با اظهارات متهم دارند، ارائه شده است.
  3. اعتراف متهم: متهم در جریان بازجویی‌های پلیس و در حضور وکیل خود به کذب بودن شهادت خود اقرار کرده است.

رای دادگاه

با توجه به مستندات و شواهد ارائه‌شده و اعتراف متهم، دادگاه محمد احمدی را به جرم شهادت دروغ طبق ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی محکوم می‌نماید.

نتیجه گیری

بنابراین نتیجه می گیریم که اگر شخصی علیه ما شهادت دروغ داد حتما به مراجع قضایی مراجعه کنیم و ماجرا را پیگیری نماییم تا بتوانیم به حق خود را دریافت کنیم. همچنین باید حواسمان باشد که اگر دوست و آشنایی از ما خواهش کرد که به دروغ در دادگاه به نفع او و به ضرر دیگری شهادت دروغ دهیم به هیچ وجه زیر بار نرویم و قبول نکنیم، حتی اگر به آن شخص اعتماد داشتیم اما تا واقعا شاهد حقیقت امری نبودید، در دادگاه شهادت ندهید. زیرا علاوه بر اینکه ممکن است باعث ضایع شدن حق طرف مقابل شود ، عملی خلاف قانون است و برای خودمان نیز دردسر ایجاد می کنیم.

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

در چه جرائمی دیه پرداخت می شود؟ نرخ دیه درسال ۱۴۰۳

دیه چیست ؟ در چه مواردی دیه پرداخت می شود؟ انواع دیه در قانون مجازات نرخ دیه درسال 1403 مهلت پرداخت آن چقدر...

تخریب جهیزیه توسط زوج

اختلافات خانوادگی زن و شوهر وقتی به مرحله ی طلاق میرسد یکی از موضوعات نیازمند توافق، جهیزیه است و علاوه بر استرداد جهیزیه بدون...

ولی دم چه کسی است؟

بسیاری از ما در هنگامی که قتلی اتفاق می افتد با واژه ولی دم برخورد کرده ایم اما آیا می دانید ولی دم به چه کسی می گویند و اصلا چه...

2.6/5 - (7 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۰ دیدگاه ثبت شده است.