نشر اکاذیب چیست و چه مجازاتی دارد؟
۲۶ شهریور, ۱۴۰۲ امور کیفری 0 مدت زمان مطالعه: 4 دقیقهحتما تابحال با این مساله مواجه شدید که اخبار دروغی در مورد افراد پخش می شود. آیا این کار جرم است؟ اگر جرم است چه مجازاتی دارد؟ در پاسخ باید گفت این رفتار اگر به قصد ضرر رساندن به شخص دیگر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی باشد، جرم نشر اکاذیب خواهد بود و مجازات دارد. برای آشنایی با مجازات این جرم و شرایط لازم برای تحقق آن تا انتها با این نوشتار همراه باشید.
فهرست مطالب
نشر اکاذیب چیست؟
بر طبق ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی کتاب تعزیرات، هر کس به قصد ضرر رساندن به دیگران یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی اخبار کذبی را پخش کند مرتکب جرم نشر اکاذیب شده است. به عنوان مثال آقای (الف) با قصد ضرر رساندن، اخبار دروغی را در مورد شخص (ب) در روزنامه ها پخش کند. در این مورد اگر شرایط مربوط به جرم وجود داشته باشد وی مرتکب جرم نشر اکاذیب شده است.
شرایط جرم نشر اکاذیب
ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی کتاب تعزیرات بیان می کند: « هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت راساً یا به عنوان نقلقول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا (۷۴) ضربه محکوم شود.»
- مطلبی که منتشر می شود حتما باید کذب باشد.
در خصوص جرم افترا در مطلب دیگر گفتیم شرط تحقق جرم، جرم بودن رفتار نسبت داده شده به دیگری است. اما در نشر اکاذیب مطلب نباید لزوما جرم باشد بلکه باید کذب و دروغ باشد.
- نشر اکاذیب باید به قصد ضرر به دیگری، تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی باشد.
برای تحقق برخی جرایم در قانون، باید قصد خاصی وجود داشته باشد وگرنه رفتار ارتکابی جرم نخواهد بود. جرم نشر اکاذیب هم به همین شکل است و باید قصد خاص ضرر به دیگری یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی باشد.
- نشر اکاذیب هم می تواند به طور شفاهی و هم کتبی رخ دهد.
این جرم هم می تواند به صورت کتبی هم به صورت شفاهی رخ دهد. یعنی آن که نشر اخبار کذب هم می تواند از طریق نوشتن باشد هم می توان به صورت شفاهی آن را پخش کرد.
نکته: جرم نشر اکاذیب یک جرم مطلق است و نیازی به حصول نتیجه خاصی ندارد. یعنی مثلا ورود ضرر لازم نیست و صرف قصد ورود ضرر کفایت می کند.
قوانین و مجازات نشر اکاذیب در ایران
مجازات نشر اکاذیب در ایران بر طبق ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی؛ حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه می باشد. در مورد اعاده حیثیت نیز باید گفت که، مجرم، محکوم به اعاده حیثیت نسبت به بزه دیده خواهد شد.
بار اثباتی جرم
در این جرم بار اثبات بر عهده کسی است که شکایت می کند و او باید کذب بودن مطالب را به اثبات برساند. اگر متهم بتواند اثبات کند که مطالب منتشر شده راست است و کذب نمی باشد، برای او حکم تبرئه صادر می شود.
حتما تابحال با این مساله مواجه شدید که اخبار دروغی در مورد افراد پخش می شود. آیا این کار جرم است؟ اگر جرم است چه مجازاتی دارد؟ در پاسخ باید گفت این رفتار اگر به قصد ضرر رساندن به شخص دیگر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی باشد، جرم نشر اکاذیب خواهد بود و مجازات دارد. برای آشنایی با مجازات این جرم و شرایط لازم برای تحقق آن تا انتها با این نوشتار همراه باشید.
مجازات نشر اکاذیب در شبکههای اجتماعی
نشر اکاذیب در شبکههای اجتماعی به دلیل تأثیرات منفی گستردهای که بر جامعه، افراد و حتی کسبوکارها دارد، در بسیاری از کشورها جرم محسوب میشود و مجازاتهای سنگینی را به همراه دارد. در ایران، بر اساس ماده ۱۸ قانون جرایم رایانهای، هر کسی که به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی، اکاذیبی را منتشر کند و باعث ضرر به دیگران شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی محکوم میشود. همچنین، در صورت انتشار اطلاعات کذب که موجب تشویش اذهان عمومی شود، مجازاتها میتواند شامل حبس و جزای نقدی بیشتر شود. این قوانین با هدف حفاظت از حریم خصوصی افراد، امنیت جامعه و جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست و شایعات در فضای مجازی وضع شدهاند.
دیدگاهتان را بنویسید