ازدواج موقت و نکات ضروری در صیغه موقت ، دفترچه صیغه

ازدواج موقت، به عنوان یکی از انواع مشروع ازدواج در فقه اسلامی، همواره موضوعی مورد بحث و تحلیل بوده است. این نوع ازدواج که به آن “صیغه موقت” نیز گفته می‌شود، با هدف تامین نیازهای عاطفی و جنسی افراد در چهارچوب شرعی و حقوقی شکل گرفته است. از آنجا که ازدواج موقت با ازدواج دائم تفاوت‌های اساسی دارد، آگاهی از نکات ضروری در مورد شرایط و ضوابط آن، از جمله مدت زمان عقد، مهریه، رضایت طرفین و ثبت قانونی آن، امری حیاتی است. این آگاهی می‌تواند از بروز مشکلات و سوءتفاهمات احتمالی جلوگیری کرده و به حفظ حقوق هر دو طرف کمک کند. در این مقاله به بررسی جوانب مختلف ازدواج موقت و نکات ضروری در رابطه با صیغه موقت پرداخته خواهد شد.

صیغه یا ازدواج موقت چیست ؟

• صیغه یا ازدواج موقت چه شرایطی دارند؟
• وضعیت مهریه و نفقه در ازدواج موقت به چه صورت است؟
• آیا زن و شوهر در ازدواج موقت از هم ارث می برند؟
• آیا فرزندان ناشی از ازدواج موقت شناسنامه می گیرند؟
• در چه مواردی ازدواج موقت ثبت می شود؟
• در این مقاله نکات ضروری در ازدواج موقت و به اصطلاح صیغه موقت بیان شده است.

نکاح منقطع یا ازدواج موقت که به آن صیغه هم گفته می شود نوعی ازدواج در مذهب شیعه می باشد که در آن مدت زمان مشخصی برای ازدواج قید می گردد. در ازدواج موقت نیاز به شهود نبوده و رضایت طرفین و خواندن صیغه کفایت می کند. همچنین بر عکس ازدواج دائم نیاز به ثبت محضری نداشته و صرفا با توافق طرفین در صورت لزوم ثبت می گردد.

زن و مرد به تنهایی می توانند عقد را جاری کنند. در این عقد مدت و مهریه عقد و سایر موارد موارد توافق طرفین قرار می گیرد.

متن صیغه به صورت زیر می باشد. لازم است خاطر نشان شود که اگر توانایی خواندن آن را به عربی صریح ندارند به هرلفظی که صیغه قرائت شود صحیح است.

” زن می‌گوید :
«زَوَّجتُکَ نَفْسی فی المُدَّهِ الْمَعْلوُمَه عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلوُم» (خودم را به تو تزویج کردم برای مدت معین با مهر معین.)
بعد مرد می‌گوید:
«قَبِلْتُ» (قبول کردم) “

احکام ازدواج موقت

ازدواج موقت، که در فقه اسلامی به آن “متعه” یا “صیغه” نیز گفته می‌شود، دارای احکام و شرایط خاصی است که رعایت آن‌ها برای مشروعیت و صحت این نوع ازدواج ضروری است. برخی از احکام اصلی ازدواج موقت عبارتند از:

1. تعیین مدت زمان ازدواج: یکی از اساسی‌ترین شرایط ازدواج موقت تعیین دقیق مدت زمان عقد است. این مدت می‌تواند از چند دقیقه تا چند سال متغیر باشد، اما باید به‌طور مشخص و واضح در هنگام عقد بیان شود.
2. مهریه: مهریه در ازدواج موقت باید معین و مشخص باشد و عدم تعیین آن باعث بطلان عقد می‌شود. میزان مهریه توافقی است و باید قبل از عقد تعیین شود.
3. رضایت طرفین: رضایت کامل و بدون اجبار هر دو طرف برای انعقاد عقد ضروری است. رضایت شفاهی و اعلام آن به زبان، کفایت می‌کند.
4. قرائت صیغه عقد: برای صحت ازدواج موقت، صیغه عقد باید با ذکر الفاظ خاصی خوانده شود. این صیغه می‌تواند توسط طرفین یا وکیل آن‌ها خوانده شود.
5. عدم وجود مانع شرعی: مانند ازدواج دائم، در ازدواج موقت نیز نباید مانع شرعی برای ازدواج وجود داشته باشد. به عنوان مثال، زنی که در عده است نمی‌تواند ازدواج موقت داشته باشد.
6. حقوق و تکالیف: در ازدواج موقت، طرفین دارای برخی حقوق و تکالیف نسبت به یکدیگر هستند، اما این حقوق و تکالیف به گستردگی حقوق و تکالیف در ازدواج دائم نیست. به عنوان مثال، نفقه (مخارج زندگی) در ازدواج موقت جزو الزامات نیست، مگر اینکه در عقد به آن تصریح شده باشد.
7. پایان مدت عقد و عده: پس از اتمام مدت ازدواج موقت، عقد به‌صورت خودکار منقضی می‌شود و زن باید مدتی را به عنوان عده بگذراند، که این مدت بسته به شرایط مختلف می‌تواند متفاوت باشد.

رعایت این احکام و شرایط موجب می‌شود تا ازدواج موقت به‌صورت شرعی و قانونی انجام شده و حقوق هر دو طرف حفظ شود.

نکات ضروری در رابطه با ازدواج موقت

• عقد موقت طلاق ندارد بلکه جدا شدن زن و مرد بواسطه تمام شدن مدت عقد و یا بخشیدن مدت (مرد باقیمانده زمان عقد را به زن می‌بخشد) می‌ باشد.
• زن زمانی که در عقد دیگری بوده، با مردی که قصد دارد در آینده با او ازدواج کند، زنا نکرده باشد. زیرا اگر مردی با زن شوهرداری زنا کند برای همیشه آن زن بر او حرام می شود .
• قاری متن صیغه، باید بالغ و عاقل باشد.
• دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است. یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد اگر بخواهد شوهر کند چنانچه باکره باشد باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد. ولی اگر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به وسیله شوهر کردن از بین رفته باشد اجازه پدر و جد لازم نیست.
• زن در زمان اجرای عقد موقت، به عقد شخص دیگری درنیامده باشد و در زمان جاری شدن عقد زن عده خود را گذرانده باشد.

نکته: این امکان وجود دارد که در عقد موقت شرط شود تا دو طرف بر هم نزدیکی نکنند. این شرط در صورت رضایت زوجه، خود به خود بر داشته می شود. علت این شرط ها در شرایطی مانند دوره نامزدی و عقد این است که، هر دوطرف با در نظر گرفتن شرایط و قوانین فقهی قبل از ازدواج دائم با هم آشنا شوند.

به طور کل زمانی که زن و مرد در ازدواج خود زمان تعیین کنند این ازدواج موقت خواهد بود و شامل شرایط ازدواج موقت می شود. در ازدواج موقت بر خلاف ازدواج دائم که طلاق باید به صورت محضری ثبت گردد تا قانونا هر دو طرف از هم جدا شوند، نیازی به ثبت آن نبوده و با اتمام تاریخ عقد طلاق خود به خود انجام می گیرد. حتی زن و مرد با توافق می توانند میزان باقی مانده در مدت زمان عقد موقت را به همراه مهریه بر هم ببخشند.

چه زنان و دخترانی میتوانند صیغه شوند؟

همانطور که در شرایط ازدواج موقت اشاره شد دختری که قبلا بکارتش توسط همسر قبلی خود از دست رفته و یا در صورت اینکه باکره باشد از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد می تواند صیغه شود. همچنین در شرایط خاص در صورتی قبلا ازدواج نکرده ولی مصلحت خود را میداند با اجازه قضایی بدون اجازه پدر می تواند صیغه شود. همچنین در زمان جاری شدن عقد در حباله کسی نباشد و عده او به اتمام رسیده باشد.

حق و حقوقات زن در ازدواج موقت

شرایط ازدواج موقت با ازدواج دائم در حقوق زنان کاملا متفاوت می باشد. به عنوان مثال در ازدواج دائم نفقه از حقوق اصلی زن می باشد ولی در ازدواج موقت کاملا توافقی می باشد. یعنی اگر طرفین قبل از عقد شرط کرده باشند مرد باید نفقه بپردازد در غیر اینصورت نفقه بر عهده مرد نیست. در ازدواج موقت همانند ازدواج دائم ، الزام به تمکین برای زوجه وجود دارد. و زوج می تواند با ارائه دادخواست به دادگاه خانواده زوجه را ملزم به تمکین کند. البته این مسئله به دلیل عدم ثبت ازدواج موقت و سایر شرایط معمولا کاری دشوار و پیچیده است.

ارث بردن در ازدواج موقت

بر اساس ماده ۸۶۴ قانون مدنی، در خصوص ارث زن از شوهر مقرر شده است که هر یک از زوجین که در حین فوت دیگری زنده باشد به موجب سبب، ارث میبرد. همچنین در ماده ۹۴۰ قانون مدنی بیان شده است که رابطه وراثت فقط میان زوجین دارای عقد دائم برقرار می باشد. با توجه به اینکه رابطه موروثی در احکام فقهی جزو قوانین آمره است، زوجین در عقد موقت نمی توانند خلاف این موضوع توافق کنند. لذا در نهایت ارث بردن در عقد موقت منتفی می باشد.

نکته : رابطه توارث در مواد ذکر شده صرفا مربوط به زوج و زوجه می باشد. لذا اگر فرزندی در این میان به دنیا بیاید روابط وراثت شامل قانون ازدواج دائم بوده و فرزندان به همان میزان مشخص در قانون وارث می شود.

• ازدواج دختر بدون اجازه پدر
• سن قانونی ازدواج دختران و پسران
• ازدواج موقت و فرق آن با ازدواج دائم

عده در ازدواج موقت

عده مدت زمانی است که پس از انحلال ازدواج، زن نمی‌تواند با شخص دیگری ازدواج کند. هیچ فرقی ندارد که ازدواج دائم باشد یا موقت و یا علت جدایی، انقضای مدت صیغه یا طلاق و … باشد. در هر صورت عده زن باید رعایت گردد.

مهریه زن در ازدواج موقت

در ازدواج موقت مهریه قبل از صیغه باید توسط زوجه تعیین شود. جالب است بدانید اگر مهریه تعیین نگردد و یا بعد از آن مشخص شود عقد موقت باطل می باشد. زیرا تعیین مهریه از شروط صحت عقد موقت است. در نظر داشته باشید که مهریه زن در زمان مدت عقد باید پرداخت شود. مگر اینکه به دلایلی همچون، بخشیدن مدت زمان عقد توسط زوج، مهریه بخشوده گردد. همچنین در صورت فوت زوجه مهریه ایشان توسط سایر وراث قابل مطالبه می باشد.

دفترچه صیغه

ازدواج دائم قانونا باید ثبت گردد. در غیر این صورت هر دو طرف دچار مشکلات قانونی خواهند شد. اما در ازدواج موقت الزامی به ثبت در مراجع قانونی وجود ندارد. اما استثناهایی در این رابطه هست که باید بدانید. در شرایط زیر ازدواج باید ثبت گردد :

1. در صورتی که زن باردار و بچه دار شود. لذا جهت امور ثبتی و تولد فرزند والدین ملزم هستند رابطه بین خود را رسمیت دهند. این مسئله عرفا بر عهده زوج بوده و در صورتی که فرزند به دنیا بیاید اما ازدواج موقت ثبت نگردد زوج دچار مشکلات قانونی و تخلف می شود.
2. در صورت توافق طرفین.
3. در صورتی که ثبت ازدواج شرط ضمن عقد باشد. در این صورت دوطرف ملزم می گردند تا در زمان مقرر نسبت به ثبت ازدواج خود اقدام کنند.

نمونه عقدنامه موقت

ازدواج موقت با اتباع خارجی

ازدواج موقت با اتباع خارجی امکان‌پذیر می باشد. اما برای انجام آن باید شرایط و مقررات شرعی و دولتی رعایت گردد.

مقررات شرعی

از نظر شرعی، ازدواج موقت با اتباع خارجی تحت شرایطی که برای ازدواج موقت با اتباع داخلی نیز برقرار است، امکان‌پذیر است. این شرایط شامل تعیین مدت زمان عقد، مهریه، رضایت طرفین، قرائت صیغه عقد، و عدم وجود مانع شرعی است در در قسمتهای قبلی این مقاله اشاره شد.

مقررات قانونی

در کنار رعایت مقررات شرعی، باید به مقررات قانونی نیز توجه شود. در ایران، ازدواج با اتباع خارجی دارای مراحلی است که باید طی شود:

1. دریافت مجوز: برای ازدواج با اتباع خارجی، معمولاً نیاز به دریافت مجوز از وزارت کشور و وزارت امور خارجه است. این مجوزها برای اطمینان از رعایت مقررات کشور و حقوق هر دو طرف صادر می‌شوند.
2. ثبت ازدواج: ازدواج موقت با اتباع خارجی باید در دفاتر رسمی ازدواج ثبت شود. ثبت رسمی این ازدواج‌ها به منظور جلوگیری از مشکلات حقوقی و حفظ حقوق طرفین اهمیت دارد.
3. تأیید کنسولی: در صورتی که یکی از طرفین تابعیت کشور دیگری را دارد، ممکن است نیاز به تأیید کنسولی و یا اطلاع‌رسانی به سفارت کشور مربوطه باشد.
4. رعایت قوانین کشور مبدا: در برخی موارد، قوانین کشور مبدا فرد خارجی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. برخی کشورها ممکن است محدودیت‌هایی برای ازدواج با اتباع ایرانی داشته باشند.

نکات مهمی که در ازدواج موقت با اتباع خارجی باید در نظر داشت

• حقوق و تکالیف: در ازدواج موقت با اتباع خارجی نیز حقوق و تکالیف طرفین باید به‌طور شفاف مشخص شود.
• مدارک و مستندات: تهیه و ارائه مدارک شناسایی معتبر و ترجمه رسمی آنها برای ثبت ازدواج ضروری است.
• مشاوره حقوقی: به دلیل پیچیدگی‌های حقوقی و قانونی، مشاوره با وکیل متخصص این حوزه لازم است.

با رعایت این شرایط و مقررات، ازدواج موقت با اتباع خارجی می‌تواند به‌صورت قانونی و شرعی انجام شود.

مقالات مشابه

طلاق بائن چیست؟

زمانی که زن و شوهر تصمیم به جدایی می گیرند، اقدام به طلاق می کنند. طلاق از حیث قابل رجوع بودن به دو دسته ی بائن و رجعی تقسیم می...

مراحل و روش درخواست اعسار مهریه

مهریه یکی از حقوق زوجه است که هر زمان، زن مطالبه نماید مرد مکلف به پرداخت است. درخواست اعسار مهریه، در صورتی پذیرفته می شود که...

حق توکیل به غیر چیست؟نکات مهم توکیل در فروش

حق توکیل به غیر چیست؟ ایا با وکالت تفاوت دارد؟ بعد از روشن شدن این مفهوم، به قانون توکیل و سپس ضمانت اجرای تعیین شده در...

۶ دیدگاه ثبت شده است.

1. سلام با خانمی آشنا شدم که قبلا جدا شدن و فعلا می خواهیم به مدت یک سال عقد موقت خونده بشه و بعد از اون زمان درباره قطعی شدن یا نشدن ازدواج دائم تصمیم بگیریم فقط ایشون از این می ترسن که اگر ازدواج موقت در دفتر ازدواج خونده بشه جایی ثبت میشه و بعدا کسی متوجه این موضوع میشه یا نه!؟
   مثلا اگر با من به مشکل خوردن و خواستن با کسی دیگه ازدواج کنن فرد آینده یا خانواده شون متوجه این امر بشن.

   پاسخ

   • قابل استعلام نمی باشد

     پاسخ

2. باسلام.با خانم باکره ۲۸ ساله ای اشنا شدم.پدرشان فوت کرده و جد پدری نیز مرحوم شده اند‌.با توجه به سن ایشان و اعلام رضایتشان و اراعه گواهی فوت پدر و البته این نکته که گواهی فوت جد پدری را ندارند میتوانند به عقد موقت بنده در ایند؟

   پاسخ

   • دختری که پدر و جد پدری وی هر دو فوت کرده‌اند، به منظور ازدواج به اجازه هیچ کس نیاز نداشته و قادر خواهد بود حتی بدون لزوم به اذن دادگاه ازدواج کند.

     پاسخ

3. مردی ۵۶ ساله و مجرد هستم .
   با دوشیزه ۳۴ ساله ای آشنا شده ام و علایقی بوجود آمده ولی نیت ازدواج دائم ندارم. پرسش من این است که آیا امکان ازدواج موقت با او را بدون اجازه پدرش دارم یا خیر؟ چون ایشان هنوز دوشیزه و به ادعای خود باکره است.
   یا اگر راه حل دیگری وجود دارد؟ چون احتمالا پدر ایشان با ازدواج موقت موافقت نخواهد کرد.
   سپاس از راهنمایی شما

   پاسخ

   • سلام. باید اجازه پدرشان وجود داشته باشد

     پاسخ

×

نیاز به مشاوره حقوقی داری ؟

ارتباط فوری با وکیل پایه یک دادگستری به صورت تلفنی

ورود ...