مفهوم خیار عیب چیست؟
۱۲ دی, ۱۴۰۰ قراردادها 0 مدت زمان مطالعه: 4 دقیقه
مفهوم خیار عیب چیست؟
زمانی که معامله ای بین دو نفر واقع می شود، در آن معامله عوض و معوضی رد و بدل می شود. مثلا ما اتومبیلی را در مقابل پرداخت مبلغی خریداری می کنیم. بطور کلی هدف از انعقاد معامله و خرید و فروش یک مال این است که سالم و قابل استفاده باشد، مگر اینکه پیش از انعقاد معامله در باره ی عیوب آن صحبت کرده باشید. بنا براین بطور کلی اگر معامله ای را منعقد کنید که در آن مورد معامله عیبی وجود داشته باشد با توجه به خیار عیب می توانید از انجام آن صرف نظر کنید و معامله را فسخ کنید.
خیار عیب چیست؟
خیار عیب یا خیار نقیصه یکی از انواع خیاراتی (اختیارات) است که قانون گذار برای خریدار قائل شده است. این مسئله نشأت گرفته از فقه اسلامی است. طبق این خیار اگر عیبی در کالا باشد که موجب کاهش کارایی کالا یا کاهش قیمت آن شود، خریدار حق دارد که معامله را بصورت یک طرفه بر هم بزند.
⊗ این خیار فوری است و شخص خریدار به محض اطلاع پیدار کردن از عیب باید این خیار را اعمال کند.
شرایط عیب
عیبی که در مال می توان به آن استناد نمود نیز باید یکسری شرایطی داشته باشد:
- عیب باید بصورت مخفی باشد یا اینکه درصورتی که ظاهر است، مشتری متوجه آن نشود.
- عیب باید در حین عقد وجود داشته باشد و عیبی که بعد از انعقاد قرارداد و قبل از تحویل مال به مشتری بوجود بیاید نیز به معنای عیب سابق است.
- تشخیص این عیب بر اساس عرف و عادت خواهد بود به همین دلیل ممکن است در جاهای مختلف و زمان های مختلف، متفاوت باشد.
ماده ۴۲۳ قانون مدنی:« خیار عیب وقتی برای مشتری ثابت می شود که عیب مخفی و موجود در حین عقد باشد.» |
ماده ۴۲۴ قانون مدنی:« عیب وقتی مخفی محسوب است که مشتری در زمان بیع عالم به آن نبوده است اعم از اینکه این عدم علم ناشی از آن باشد که عیب واقعاً مستور بوده است یا اینکه ظاهر بوده ولی مشتری ملتفت آن نشده است.» |
بعد از کشف عیب در کالا، راهکار چیست؟
در این جا هنگامی که مشتری متوجه عیب موجود در مال شود، دو راهکار وجود دارد:
- مطالبه ی ارش کند. (ارش به معنای پولیست که نسبت به مابه تفاوت کالای سالم و کالای معیوب باید توسط فروشنده پرداخت شود)
- معامله را فسخ نماید و کالا را به فروشنده برگردانده و ثمن خود را پس بگیرد.
ماده ۴۲۲ قانون مدنی:« اگر بعد از معامله ظاهر شود که مبیع معیوب بوده مشتری مختار است در قبول مبیع معیوب یا اخذ ارش یا فسخ معامله.» |
در چه مواردی مشتری حق فسخ نخواهد داشت؟
طبق قانون یکسری شرایطی وجود دارد که در آن شرایط اگر عیبی وجود داشته باشد طبق خیار عیب، شخص فقط می تواند ارش بگیرد و حق فسخ معامله را نخواهد داشت. این موارد در ماده 429 قانون مدنی آمده است.
ماده ۴۲۹ قانون مدنی:« در موارد ذیل مشتری نمی تواند بیع را فسخ کند و فقط می تواند ارش بگیرد: |
میزان ارش چگونه محاسبه می شود؟
در مورد محاسبه میزان ارش، باید گفت که قیمت واقعی مال زمانی که عیب دارد را از قیمت مال در زمانی که هیچ عیب و نقصی ندارد کم می کنیم و ما به تفاوت قیمت معیوب و سالم را به مشتری می پردازد.
ماده ۴۲۷ قانون مدنی:« اگر در مورد ظهور عیب مشتری اختیار ارش کند تفاوتی که باید به او داده شود به طریق ذیل معین میگردد: |
۰۹۱۵۲۴۴۷۰۹۰
مقالات مشابه
خرید و فروش املاک با وکالت نامه
خرید و فروش املاک با وکالت نامه مزایا و معایبی دارد که افراد بر اساس شرایط خود ممکن است این راه را برای معامله انتخاب نمایند....
تحویل مبیع برخلاف شرایط مندرج در قرارداد
در عقد بیع اگر طرفین به تعهدات خود عمل ننمایند می توان مطابق قانون، نسبت به مطالبه ی خسارت و جبران ضرر وارده اقدام نمود. اگر...
سوءاستفاده از وکالت تام الاختیار، اقدام قانونی و پیشگیری
وکالت تام الاختیار نوعی از وکالت می باشد که وکیل برای امور مشخص شده نیاز به اجازه ی موکل ندارد و راسا می تواند اقدام نماید....
۰ دیدگاه ثبت شده است.
دیدگاهتان را بنویسید